Lịch sử hình thành ISO 14000 | Mối quan hệ giữa ISO 14000 và ISO 14001

Tiêu chuẩn ISO 14000 và tiêu chuẩn ISO 14001 đều là 2 tiêu chuẩn nói về hệ thống quản lý môi trường. Lịch sử hình thành ISO 14000 như thế nào? Lịch sử ISO 14001 ra sao? Hai tiêu chuẩn có mối liên hệ gì với nhau? Đây đều là những câu hỏi thường gặp khi bạn bắt đầu tìm hiểu về các tiêu chuẩn môi trường. Nhận biết được nhu cầu học hỏi của những bạn quý độc giả, Intercert sẽ giải đáp những thắc mắc trên qua bài viết dưới đây. 

Lịch sử hình thành ISO 14000 

ISO 14000 là gì? 

ISO 14000 là tập hợp các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý môi trường, được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO). ISO 14000 là một bộ tiêu chuẩn được tạo ra nhằm giúp các công ty trên toàn thế giới giảm thiểu tác động tiêu cực của họ đối với môi trường. Đây là một khuôn khổ giúp cải thiện hệ thống quản lý môi trường với ý thức cao hơn về bảo vệ môi trường, áp dụng cho các tổ chức lớn và nhỏ. 

Lịch sử hình thành của ISO 14000 

ISO 14000 được tạo lập từ kết quả của các cuộc đàm phán GATT (Hiệp định chung về thuế quan và thương mại) và Hội nghị Thượng đỉnh Môi trường Rio vào năm 1992. Trong khi các cuộc đàm phán GATT tập trung vào việc giảm các rào cản phi thuế quan cho thương mại, Hội nghị Rio đã thiết lập các quy tắc bảo vệ môi trường mang tính toàn cầu.  

Và nhờ vào sự lan tỏa nhanh chóng của hệ thống quản lý chất lượng ISO 9000 cùng với nhu cầu gia tăng về các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường trên thế giới. ISO đã được thúc đẩy để xem xét việc xây dựng các tiêu chuẩn quản lý môi trường toàn cầu. Vào năm 1991, ISO thành lập Nhóm Tư vấn Chiến lược về Môi trường (SAGE) với mục tiêu nghiên cứu và đề xuất các tiêu chuẩn, hướng tới mục đích: 

• Xây dựng cách tiếp cận hệ thống hóa cho quản lý môi trường, tương tự như cách quản lý chất lượng 

• Nâng cao năng lực của các tổ chức trong việc cải thiện và đánh giá hiệu suất môi trường 

• Thúc đẩy thương mại và loại bỏ các rào cản thương mại không cần thiết. 

Năm 1992, dựa trên các khuyến nghị của SAGE, ISO đã thành lập một ủy ban kỹ thuật mới, TC 207, để phát triển các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý môi trường. Ủy ban này bao gồm đại diện từ nhiều lĩnh vực như công nghiệp, chính phủ, các tổ chức tiêu chuẩn và tổ chức bảo vệ môi trường đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Bộ tiêu chuẩn ISO 14000 được xuất bản lần đầu vào năm 1996, bao gồm các nội dung: 

• Hệ thống quản lý môi trường 

• Kiểm toán môi trường 

• Đánh giá hiệu suất môi trường 

• Dán nhãn sinh thái 

• Đánh giá vòng đời sản phẩm 

• Các khía cạnh môi trường trong tiêu chuẩn sản phẩm. 

Lịch sử ISO 14001 

ISO 14001 là gì? 

ISO 14001 là tiêu chuẩn quốc tế được công nhận về quản lý môi trường mà công ty có thể sử dụng để cải thiện hiệu suất môi trường một cách tích cực. Những kết quả môi trường tốt (chẳng hạn như hiệu suất được nâng cao và đạt được các mục tiêu môi trường) được sử dụng để chứng minh uy tín của tổ chức trong việc đáp ứng các yêu cầu môi trường và kỳ vọng của khách hàng.  

Phiên bản đầu tiên của tiêu chuẩn ISO 14001 được ban hành vào năm 1996. ISO 14001:1996 cung cấp nền tảng cho tổ chức thiết lập các chính sách và mục tiêu về môi trường để đáp ứng nhu cầu cải thiện hiệu suất môi trường của doanh nghiệp. Phiên bản tiếp theo ra mắt vào năm 2004 củng cố thêm các yêu cầu về nghĩa vụ tuân thủ liên quan tới môi trường. ISO 14001:2015 là phiên bản mới nhất tính tới thời điểm hiện nay của tiêu chuẩn ISO 14001. 

ISO 14001 có thể được sử dụng để quản lý các khía cạnh môi trường từ việc sử dụng tài nguyên đến giải quyết các vấn đề ô nhiễm. 

Lịch sử của ISO 14001 

Lịch sử của ISO 14001 phản ánh rõ sự thay đổi và gia tăng kỳ vọng của người tiêu dùng  cùng các bên liên quan vào hiệu suất môi trường của doanh nghiệp. Trước khi ISO 14001 được xuất bản, Viện Tiêu chuẩn Anh (BSI) đã phát hành tiêu chuẩn BS 7750 để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng trong việc chứng minh uy tín về môi trường của các tổ chức.  

BS 7750 đã đặt nền tảng cho phiên bản đầu tiên của ISO 14001, được công bố vào năm 1996. ISO 14001:2016 ban đầu đặt ra các yêu cầu tối thiểu dựa trên các chính sách và mục tiêu môi trường mà tổ chức cần xác định. Phiên bản đầu tiên phần lớn tập trung vào việc kiểm soát ô nhiễm và quản lý những tác động tiêu cực đến môi trường.  

Phiên bản tiếp theo của tiêu chuẩn 14001 được phát hành vào năm 2004 tiếp tục cải thiện các yêu cầu cơ bản và bổ sung thêm những tiêu chí liên quan đến yêu cầu tuân thủ. Ngoài ra, tổ chức phải phân biệt các khía cạnh mà họ có thể trực tiếp ảnh hưởng và những khía cạnh mà họ có thể tác động gián tiếp.  

Phiên bản mới nhất của tiêu chuẩn là ISO 14001:2015. Phiên bản này áp dụng cách tiếp cận dựa trên rủi ro, cho phép ưu tiên các rủi ro và cơ hội liên quan đến tổ chức. Khi kết hợp với những yêu cầu tối thiểu, chẳng hạn như tuân thủ luật pháp và các cam kết như ngăn ngừa ô nhiễm, tổ chức sẽ được thúc đẩy để phát triển bền vững và có kế hoạch hành động toàn diện hơn. 

Mối liên hệ giữa ISO 14000 và ISO 14001  

ISO 14000 bao gồm một loạt các tiêu chuẩn quốc tế cung cấp hướng dẫn về quản lý môi trường. ISO 14001 là một tiêu chuẩn cụ thể thuộc hệ thống ISO 14000 tập trung vào việc thiết lập những yêu cầu cho hệ thống quản lý môi trường (EMS).  

Khác với tính chất bao quát của ISO 14000, ISO 14001 cung cấp một khuôn khổ rõ ràng cho các tổ chức nhằm quản lý tác động môi trường và tuân thủ các quy định pháp lý. Ngoài ra, ISO 14001 còn được xây dựng để tương thích với những tiêu chuẩn quản lý khác như ISO 9001 về quản lý chất lượng và ISO 45001 về an toàn và sức khỏe nghề nghiệp. 

Cả hai tiêu chuẩn ISO 14000 và 14001 đều đóng vai trò nền tảng cho các tổ chức thiết lập và triển khai các tiêu chuẩn cụ thể. Áp dụng những tiêu chuẩn này giúp tổ chức thúc đẩy trách nhiệm môi trường và thể hiện cam kết của họ đối với các thực hành bền vững. 

Sự khác biệt giữa ISO 14000 và ISO 14001 

Dưới đây là những khác biệt chính giữa ISO 14000 và ISO 14001: 

Bài viết trên đây đã cung cấp thông tin về lịch sử hình thành ISO 14000, và lịch sử ISO 14001. Nếu bạn còn gặp thắc mắc khi tìm hiểu về tiêu chuẩn ISO 14000 hay ISO 14001, xin vui lòng liên hệ với Intercert để được giải đáp.  

• Địa chỉ: Toà nhà Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội  

• Điện thoại: 0969.555.610  

• Email: sales@intercertvietnam.com