Trong ngành công nghiệp thực phẩm, việc tuân thủ các tiêu chuẩn và chứng nhận quốc tế không chỉ đảm bảo chất lượng mà còn là chìa khóa để doanh nghiệp mở rộng thị trường. HACCP và HALAL là hai chứng nhận quan trọng thường được các doanh nghiệp quan tâm, đặc biệt khi hướng đến thị trường quốc tế cụ thể. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp băn khoăn “Liệu sở hữu HACCP có đủ không?”, “ Có cần thêm chứng nhận HALAL để đáp ứng yêu cầu của các thị trường đặc thù như các quốc gia Hồi giáo không?” hay “Có chứng nhận HACCP thì có cần HALAL không?”. Hãy cùng Intercert Việt Nam tìm hiểu rõ về hai chứng nhận này, sự khác biệt giữa chúng, và đưa ra câu trả lời phù hợp nhất với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp bạn.
Tìm hiểu về HACCP và HALAL
1. Khái quát tiêu chuẩn HACCP
HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points – Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn) là một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được quốc tế công nhận. Nó tập trung vào việc xác định, đánh giá và kiểm soát các mối nguy ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm trong suốt quá trình sản xuất, chế biến và phân phối. HACCP là một phương pháp tiếp cận có hệ thống, giúp doanh nghiệp xây dựng các biện pháp phòng ngừa để đảm bảo sản phẩm cuối cùng an toàn cho người tiêu dùng. Việc tuân thủ HACCP giúp các doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu pháp luật của nhiều quốc gia, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và nâng cao sự tín nhiệm của khách hàng.
2. Khái quát tiêu chuẩn HALAL
HALAL là một thuật ngữ trong tiếng Ả Rập, có nghĩa là “hợp pháp” hoặc “được phép”. Trong bối cảnh sản phẩm tiêu dùng, HALAL là chứng nhận dành riêng cho các sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn của Hồi giáo. Đối với thực phẩm, tiêu chuẩn HALAL đảm bảo rằng các sản phẩm không chứa các thành phần bị cấm theo luật Hồi giáo, như thịt lợn, máu, rượu hoặc các chất không rõ nguồn gốc.
Ngoài ra, quy trình sản xuất HALAL cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt, đảm bảo không bị ô nhiễm chéo với các thành phần không HALAL. Điều này không chỉ bao gồm thành phần mà còn cả dụng cụ, máy móc và không gian sản xuất. HALAL không chỉ là một chứng nhận chất lượng mà còn mang tính tôn giáo, nhằm đáp ứng nhu cầu của người Hồi giáo toàn cầu.
Khác biệt giữa HACCP và HALAL
1. Mục tiêu chính
- HACCP: Tập trung vào việc nhận diện, phân tích và kiểm soát các mối nguy sinh học, hóa học và vật lý trong suốt chuỗi sản xuất thực phẩm để đảm bảo an toàn thực phẩm cho tất cả người tiêu dùng.
- HALAL: Hướng đến việc đảm bảo rằng sản phẩm và quy trình sản xuất tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu tôn giáo của Hồi giáo, không chỉ về an toàn mà còn về sự phù hợp với đạo đức và luật Hồi giáo.
2. Phạm vi áp dụng
- HACCP: Là một hệ thống an toàn thực phẩm được áp dụng rộng rãi trên toàn cầu, không phân biệt quốc gia, văn hóa hay tôn giáo. Tiêu chuẩn HACCP phù hợp với mọi loại hình sản xuất thực phẩm, đồ uống, đảm bảo rằng sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn để tiêu thụ.
- HALAL: Chủ yếu áp dụng cho các sản phẩm hướng tới người Hồi giáo hoặc các quốc gia Hồi giáo. Đối tượng của HALAL chủ yếu là ở thực phẩm, ngoài ra còn mở rộng sang các sản phẩm tiêu dùng khác như mỹ phẩm, dược phẩm và đồ gia dụng.
3. Tiêu chí đánh giá
- HACCP: Đánh giá dựa trên các mối nguy gây hại cho sức khỏe con người, như vi khuẩn (Salmonella), hóa chất độc hại, và các vật thể vật lý gây nguy hiểm (thủy tinh, kim loại…).
- HALAL: Đánh giá dựa trên thành phần và quy trình sản xuất, đảm bảo không có các nguyên liệu bị cấm như thịt lợn, máu, rượu hoặc các chất không rõ nguồn gốc.
4. Yếu tố tôn giáo
- HACCP: Là một tiêu chuẩn khoa học hoàn toàn không liên quan đến bất kỳ yếu tố tôn giáo nào. HACCP được thiết kế để đảm bảo an toàn thực phẩm nói chung và phù hợp với mọi người tiêu dùng.
- HALAL: Gắn liền chặt chẽ với các nguyên tắc tôn giáo Hồi giáo. Mọi khía cạnh của HALAL đều dựa trên các quy định và luật lệ trong kinh giáo. Điều này khiến HALAL trở thành một chứng nhận không chỉ mang tính an toàn mà còn mang giá trị tôn giáo và văn hóa.
5. Mối quan tâm chính
- HACCP: Nhấn mạnh vào an toàn thực phẩm nói chung, tập trung vào việc bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng thông qua việc giảm thiểu các nguy cơ trong chuỗi cung ứng. HACCP không phân biệt đối tượng khách hàng và áp dụng cho tất cả sản phẩm tiêu dùng.
- HALAL: Đặt ưu tiên vào sự phù hợp với văn hóa và luật lệ tôn giáo của người Hồi giáo. HALAL không chỉ đảm bảo rằng sản phẩm an toàn mà còn đáp ứng các yêu cầu về tín ngưỡng, giúp người Hồi giáo tiêu dùng sản phẩm một cách an tâm và đúng quy định tôn giáo.
6. Chứng nhận bắt buộc
- HACCP: Là yêu cầu pháp lý ở nhiều quốc gia trên thế giới và thường được xem như một tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cơ bản để sản phẩm được lưu hành trên thị trường.
- HALAL: Chứng nhận này thường là điều kiện bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn xuất khẩu sản phẩm vào các quốc gia Hồi giáo hoặc phục vụ người tiêu dùng Hồi giáo. Ở nhiều quốc gia Hồi giáo, các cơ quan quản lý yêu cầu mọi sản phẩm phải có chứng nhận HALAL mới được phép nhập khẩu hoặc lưu hành.
Có HACCP thì có cần HALAL không?
Việc doanh nghiệp có cần cả hai chứng nhận hay không phụ thuộc vào mục tiêu thị trường và đối tượng khách hàng mà doanh nghiệp hướng tới. Dưới đây là những yếu tố cần xem xét để trả lời câu hỏi này:
- Tính chất của hai chứng nhận: HACCP đảm bảo an toàn thực phẩm bằng cách kiểm soát các mối nguy sinh học, hóa học và vật lý, áp dụng cho mọi loại sản phẩm thực phẩm và mọi đối tượng tiêu dùng. HALAL lại tập trung vào việc đảm bảo sản phẩm và quy trình sản xuất tuân thủ các quy định Hồi giáo, phù hợp cho người Hồi giáo sử dụng. HALAL không chỉ quan tâm đến an toàn mà còn đến đạo đức và tính hợp pháp theo luật Hồi giáo.
- Thị trường mục tiêu của doanh nghiệp: Nếu doanh nghiệp chỉ cung cấp sản phẩm cho thị trường chung, nơi người tiêu dùng không có yêu cầu đặc thù về tôn giáo, thì chứng nhận HACCP đã đủ để đáp ứng yêu cầu an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp muốn mở rộng kinh doanh sang các quốc gia Hồi giáo (như Indonesia, Malaysia, Ả Rập Xê Út) hoặc các cộng đồng Hồi giáo lớn, chứng nhận HALAL thường là điều kiện bắt buộc. Các nước Hồi giáo thường có quy định chặt chẽ, chỉ chấp nhận sản phẩm có chứng nhận HALAL.
- Chiến lược phát triển kinh doanh: Doanh nghiệp hướng đến thị trường toàn cầu hoặc phục vụ cả khách hàng Hồi giáo lẫn khách hàng phổ thông nên cân nhắc sở hữu cả hai chứng nhận. HACCP sẽ đảm bảo sản phẩm an toàn, còn HALAL giúp mở rộng thị trường và đáp ứng nhu cầu tôn giáo đặc thù. Đặc biệt, các doanh nghiệp xuất khẩu thực phẩm hoặc đồ uống thường được khuyến nghị đạt cả HACCP và HALAL để tăng uy tín và khả năng cạnh tranh.
- Đáp ứng nhu cầu đa dạng: Sở hữu cả HACCP và HALAL không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định của các thị trường khác nhau mà còn nâng cao hình ảnh thương hiệu, tạo niềm tin cho khách hàng, kể cả những người không theo đạo Hồi.
Có HACCP không có nghĩa là không cần HALAL, và ngược lại. Hai chứng nhận này phục vụ những mục đích khác nhau. Nếu doanh nghiệp chỉ nhắm đến an toàn thực phẩm chung, HACCP là đủ. Nhưng nếu muốn phục vụ người tiêu dùng Hồi giáo hoặc xuất khẩu vào các quốc gia Hồi giáo, thì HALAL là điều cần thiết. Để phát triển toàn diện và mở rộng thị trường, sở hữu cả hai chứng nhận sẽ là giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp.
Trên đây là những lý giải cho thắc mắc về việc “Doanh nghiệp có chứng nhận HACCP thì có cần HALAL không?”. Hy vọng qua đó, doanh nghiệp có thể đưa ra cho mình những quyết định đúng đắn nhất để phục vụ quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nếu Quý doanh nghiệp còn bất cứ thắc mắc nào về tiêu chuẩn HACCP hoặc HALAL, vui lòng liên hệ với Intercert Việt Nam để được hỗ trợ giải đáp thắc mắc.
Thông tin công ty Intercert Việt Nam
- Địa chỉ: Tòa Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
- Hotline: 0969.555.610
- Email: sales@intercertvietnam.com