Trong những năm gần đây, tiêu chuẩn HACCP (Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn) đã trở thành một yêu cầu quan trọng trong ngành thực phẩm. Việc áp dụng HACCP không chỉ giúp các doanh nghiệp bảo đảm an toàn thực phẩm mà còn nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường. Vậy thực trạng áp dụng HACCP tại Việt Nam như thế nào? Hãy cùng Intercert Việt Nam tìm kiếm câu trả lời trong bài viết dưới đây.
HACCP áp dụng ở Việt Nam từ khi nào?
Tiêu chuẩn HACCP hình thành từ khoảng những năm 1960 dựa trên nhu cầu của cơ quan hàng không và vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) về việc tạo ra những loại thực phẩm an toàn. Nhằm đảm bảo dinh dưỡng để có thể sử dụng trong thời gian thám hiểm vũ trụ. Từ đó, HACCP được công nhận là một hệ thống quản lý chất lượng an toàn thực phẩm trên toàn thế giới.
Việc áp dụng HACCP ở Việt Nam bắt đầu từ những năm 1990 đối với ngành chế biến thủy sản. Do ngành thủy sản nước ta phải tuân thủ các yêu cầu an toàn thực phẩm nghiêm ngặt để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.
Sau đó, HACCP dần mở rộng sang các lĩnh vực khác của ngành thực phẩm, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất và chế biến thực phẩm xuất khẩu.Việc áp dụng hệ thống này giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng và đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng trong và ngoài nước. Tuy nhiên, việc áp dụng HACCP ở các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng gặp nhiều thách thức do hạn chế về nguồn lực và kiến thức.
Tình hình HACCP của nước ta hiện nay
Ở nước ta hiện nay, số lượng doanh nghiệp áp dụng HACCP ngày càng tăng. Đặc biệt là trong các ngành công nghiệp thực phẩm lớn như chế biến thủy sản, chế biến thịt, sản xuất đồ uống. Theo báo cáo từ Tổng cục Thủy sản, tính đến năm 2023 có hơn 500 nhà máy chế biến thủy sản tại Việt Nam đã thực hiện hệ thống HACCP. Đối với ngành chế biến thực phẩm đã có khoảng 60-70% các doanh nghiệp lớn đã triển khai hệ thống HACCP. Đa phần các doanh nghiệp, nhà máy này đều tập trung vào các ngành hàng xuất khẩu nên họ phải đáp ứng yêu cầu cao hơn về chất lượng và an toàn thực phẩm. Do đó việc áp dụng HACCP là bắt buộc. Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất quy mô vừa và nhỏ cũng dần quan tâm đến việc xây dựng hệ thống HACCP.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc áp dụng HACCP. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của HACCP, dẫn đến việc hệ thống HACCP còn chưa đạt hiệu quả cao. Ngoài ra, chi phí để xây dựng và duy trì hệ thống HACCP là một trong những khó khăn đối với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ.
Những thuận lợi và khó khăn của doanh nghiệp khi áp dụng HACCP tại Việt Nam
Những thuận lợi khi áp dụng HACCP
Hiện nay, Việt Nam là đất nước đang trên đà phát triển kinh tế để sánh vai với các cường quốc, hội nhập với quốc tế. Việt Nam cũng hợp tác với nhiều tổ chức trên thế giới. Chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành nhiều chính sách, quy định nhằm khuyến khích và bắt buộc các doanh nghiệp thực hiện HACCP. Đặc biệt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã triển khai các chương trình hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, chế biến thực phẩm và thủy sản trong việc xây dựng hệ thống HACCP. Do đó có thể thấy, việc áp dụng HACCP tại Việt Nam được hỗ trợ nhiều hơn, không quá khó khăn như những năm trước.
Các doanh nghiệp đạt được chứng nhận HACCP cũng nhận được nhiều lợi ích như doanh nghiệp sẽ không cần đăng ký giấy phép Vệ sinh an toàn thực phẩm. Việc đạt được chứng nhận HACCP còn giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín thương hiệu trong mắt khách hàng và đối tác. Cùng như, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời, giúp doanh nghiệp dễ dàng xuất khẩu hàng hóa sang thị trường có yêu cầu khắt khe về an toàn thực phẩm.
Tiêu chuẩn HACCP cũng giúp doanh nghiệp xác định và kiểm soát các mối nguy tiềm ẩn. Từ đó tiến thành khắc phục sớm, giảm được rất nhiều các rủi ro về an toàn thực phẩm. Việc áp dụng HACCP cũng giúp doanh nghiệp có thể kiểm soát, tối ưu hóa quy trình, tránh chi tiền cho những hoạt động không hiệu quả, giúp tiết kiệm chi phí kinh doanh. Từ đó, có thể thấy các doanh nghiệp Việt Nam áp dụng HACCP không chỉ nâng cao được chất lượng sản phẩm mà còn nâng cao hiệu suất hoạt động.
Khó khăn khi áp dụng HACCP
Tuy có rất nhiều những thuận lợi khi áp dụng HACCP tại Việt Nam. Nhưng hiện nay vẫn tồn động một số khó khăn khi triển khai áp dụng tiêu chuẩn HACCP. Dưới đây là một số khó khăn khi áp dụng HACCP:
- Thiếu nhận thức về tiêu chuẩn: Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các cơ sở sản xuất với quy mô nhỏ, vẫn chưa nắm rõ các quy trình và yêu cầu cụ thể của HACCP. Điều này dẫn đến việc áp dụng không đồng nhất cũng như hiệu quả của hệ thống chưa được cao.
- Chi phí đầu tư ban đầu cao: Việc triển khai hệ thống HACCP đòi hỏi doanh nghiệp đầu tư thời gian, tài chính và nguồn nhân lực. Điều này có thể là một rào cản đối với nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Không có được sự đồng thuận của nhân viên trong tổ chức: Tiêu chuẩn HACCP cần phải được áp dụng xuyên suốt trong quá trình sản xuất, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu cho đến khi thành sản phẩm hoàn thiện, đến tay người tiêu dùng. Chính vì vậy, doanh nghiệp cần có sự tham gia và đồng thuận của tất cả nhân viên. Nhưng nhiều nhân viên lại gây ra một vài chống đối hoặc không chịu thay đổi trong quá trình áp dụng HACCP. Điều này dẫn đến việc áp dụng HACCP không hiệu quả.
Một số công ty đã áp dụng HACCP tại Việt Nam
Công ty Cổ phần Bao bì Mai Thư
Địa chỉ: Số 20, VSIP II-A, Đường số 12, Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore II-A, Phường Vĩnh Tân, Thị xã Tân Uyên, Tỉnh Bình Dương, Việt Nam
Công ty CP Sữa tươi Sài Gòn (Sài Gòn MILK – SGMILK)
Trụ sở chính: 48/4 Hồ Biểu Chánh, Phường 11, Quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh
Nhà máy: Lô A8-1, Đường D8, KCN Đông Nam, Xã Hòa Phú, Huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Công ty CP Tập đoàn Tân Long
Địa chỉ: Kho Sotrans, đường 2A, khu công nghiệp Phú Mỹ 2, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, Việt Nam
Công ty TNHH Thực phẩm Á Châu
Địa chỉ: Số 9/2 đường ĐT 743, Khu phố 1B, Phường An Phú, Thành phố Thuận An, Tỉnh Bình Dương, Việt Nam
Công ty TNHH Bánh kẹo Hữu Nghị
Địa chỉ: 122 Định Công, Phường Định Công, Quận Hoàng Mai, Hà Nội
Công ty Cổ phần Thực phẩm Dinh dưỡng Nutifood
Địa chỉ: Tầng 4, Cao Ốc H3, 384 Hoàng Diệu, Phường 06, Quận 4, TP. Hồ Chí Minh
Trên đây là những thông tin liên quan đến Thực trạng áp dụng HACCP tại Việt Nam. Hy vọng rằng bài viết này của KNA CERT đã giúp mọi người hiểu thêm về thuận lợi cũng như khó khăn khi áp dụng HACCP tại Việt Nam? Nếu doanh nghiệp đang có thắc mắc về hệ thống HACCP, hãy liên hệ ngay với Intercert Việt Nam để được giải đáp.
Thông tin liên lạc Intercert Việt Nam
- Địa chỉ: Tòa nhà Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội.
- Điện thoại: 0969 555 610
- Email: sales@intercertvietnam.com
