Kiểm kê Khí Nhà kính là gì ? Quy định Kiểm kê khí Nhà kính

Để thực hiện mục tiêu Net Zero vào năm 2050 tại Việt Nam hiện nay việc kiểm kê khí nhà kính chính là hoạt động bắt buộc dành cho doanh nghiệp, cơ sở trong nhiều ngành nghề khác nhau. Trong bài viết này, hãy cùng Intercert Việt Nam tìm hiểu kiểm kê khí nhà kính là gì và tham khảo hướng dẫn báo cáo kiểm kê khí nhà kính tuân thủ quy định của Pháp luật.

Hiện nay tại Việt Nam, có đưa ra quy định về việc Báo cáo kiểm kê phát thải và giảm thiểu khí nhà kính đã được đưa vào Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và được cụ thể hóa qua Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 cùng Quyết định số 01/2022/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 của Chính phủ. Việc thực hiện các hoạt động kiểm kê khí nhà kính sẽ bắt buộc từ năm 2024. Intercert Việt Nam cung cấp dịch vụ lập báo cáo kiểm kê khí nhà kính.

KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH LÀ GÌ?

• Phạm vi 1: Khí phát thải trực tiếp.
• Phạm vi 2: Khí phát thải gián tiếp từ nguồn năng lượng mua.
• Phạm vi 3: Phát thải gián tiếp từ các hoạt động khác trong kinh doanh và sản xuất.

VẤN ĐỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU VÀ KHÍ NHÀ KÍNH

Biến đổi khí hậu chính là một trong những thách thức lớn nhất của hầu hết mọi quốc gia phải đối mặt. Biến đổi khí hậu khiến trái đất nóng lên khiến cả con người cùng hệ sinh thái tự nhiên có thể bị ảnh hưởng và gặp nguy hiểm.

Chính vì thế việc ngăn ngừa, giảm thiểu với biến đổi khí hậu toàn cầu này đòi hỏi sự chung tay của tất cả các chính phủ, nhãn hàng và các cơ quan nhà nước. Chính phủ các nước cũng như khách hàng (nhãn hàng, người tiêu dùng) đã và đang đặt ra các yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt hơn về sản xuất và tiêu dùng bền vững, bao gồm khía cạnh hiệu quả năng lượng và cắt giảm phát thải khí nhà kính (KNK).

KHÍ NHÀ KÍNH (KNK) chính là một thành phần thể khí của khí quyển, cả từ tự nhiên và do con người hấp thụ và bức xạ ở các bước sóng riêng trong phổ bức xạ hồng ngoại do bề mặt trái đất, khí quyển và các đám mây phát ra.

KNK bao gồm cacbon dioxit (CO2), metan (CH4), dinitơ oxit (N2O), các hợp chất Hydro florua cacbon (HFCs), các hợp chất perflorua cacbon (PFCs), và sufua hexaflorit (SF6). Ngoài ra, đơn vị thống kê KNK được sử dụng chính là Cacbon dioxit tương đương (carbon dioxide equivalent), được ký hiệu là CO2e.

Để giúp bảo vệ môi trường và giảm tình trạng biến đổi khí hậu thì cần các tổ chức, doanh nghiệp giảm thiểu phát thải khí nhà kính một cách tối đa. Hiện nay các tổ chức có tư duy tiến bộ đã bắt đầu TỰ NGUYỆN kiểm kê KNK và tuyên bố kết quả phát thải KNK với mục đích như quản lý rủi ro, giảm chi phí, bảo vệ thương hiệu và thu hút nguồn vốn đầu tư có trách nhiệm với xã hội.

TẠI SAO PHẢI KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH?

Để tuân thủ Quy định của Pháp luật

Việc kiểm kê khí nhà kính được quy định theo pháp luật hiện hành tại Việt Nam. Cụ thể là vào ngày 18/1/2022 Phó Thủ tướng hính phu đã cho ký kết quyết định số 01/2022/QĐ-TTg ban hành Danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính.

Theo đó thì các tổ chức, doanh nghiệp có phát thải khí nhà kính cần phải thực hiện việc kiểm kê khí nhà kính hàng năm là khoảng 3.000 tấn CO2 tương đương trở lên hoặc thuộc một trong các trường hợp sau:

• Các tòa nhà thương mại có tổng tiêu thụ năng lượng hằng năm từ 1.000 TOE trở lên
• Nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất công nghiệp có tổng lượng tiêu thụ năng lượng hằng năm từ 1.000 tấn dầu tương đương (TOE) trở lên
• Các công ty kinh doanh vận tải hàng hóa có tổng tiêu thụ nhiên liệu hằng năm từ 1.000 TOE trở lên
• Cơ sở xử lý chất thải rắn có công suất hoạt động hằng năm từ 65.000 tấn trở lên

CÁC LOẠI KHÍ NHÀ KÍNH CẦN ĐƯỢC THEO DÕI VÀ KIỂM KÊ

Các loại khí nhà kính thường được theo dõi cũng như kiểm kê như sau:

• Carbon dioxide (CO2): Loại khí nhà kính này khá phổ biến từ các hoạt động đốt cháy nhiên liệu khóa thạch như than đá, dầu mỏ, khí đốt.
• Methane (CH4): khí CH4 được thải ra từ các hoạt động nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, khai thác than đá, xử lý rác thải. CH4 có khả năng giữ nhiệt gấp 25 lần CO2 trong khoảng thời gian 100 năm.
• Nitrous oxide (N2O): Khí N2O hiện được thải ra từ các hoạt động sử dụng các phân bón hóa học cũng như sản xuất axit nitric, đốt cháy sinh khối. N2O có khả năng giữ nhiệt gấp 298 lần CO2 trong khoảng thời gian 100 năm.
• Nhóm khí fluorocarbon (HFCs): HFCs được sử dụng trong tủ lạnh, máy điều hòa không khí, bình xịt. HFCs có khả năng giữ nhiệt cao hơn nhiều so với CO2, góp phần làm gia tăng hiệu ứng nhà kính.

Bên cạnh đó thì còn có một số những loại khí thải như PFCs, SF6, NF3.

ĐỐI TƯỢNG CẦN KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH

Theo thống kê hiện nay thì việc kiểm kê phát thải khí nhà kính có thể được áp dụng với từng loại đối tượng khác nhau như sau:

Chính phủ

• Tiến hành thực hiện việc theo dõi tốt quá trình thực hiện cũng như đo lường được sự biến đổi khí hậu như hiện nay.
• Việc xác định được tốt các nguồn phát thải khí nhà kính theo carbon nhằm thiết lập ra tốt hơn các chính sách cũng như các biện pháp giảm phát thải.

Doanh nghiệp

• Hiện các doanh nghiệp thực hiện tiến hành kiểm kê khí nhà kính cho các doanh nghiệp có sử dụng nguồn năng lượng và tài nguyên môi trường.
• Giảm chi phí vận hành.
• Giúp gia tăng được khả năng cạnh tranh với nhiều đối thủ.
• Tránh các rủi ro về pháp lý và chi phí.

Cá nhân

• Giúp cho các cá nhân hiêu được giá trị của việc kiểm kê khí nhà kính cùng với các tác động của khí nhà kính với môi trường sống.
• Tìm kiếm giải pháp cải thiện lượng khí nhà kính.

Đối tượng phải tiến hành kiểm kê cụ thể:

Theo Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ, các tổ chức, doanh nghiệp có hoạt động phát thải lớn vào môi trường bắt buộc phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính định kỳ.
Cụ thể, bao gồm các đơn vị có lượng phát thải khí nhà kính từ 3.000 tấn CO₂ tương đương trở lên mỗi năm, hoặc thuộc một trong các nhóm dưới đây:

• Nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất công nghiệp có mức tiêu thụ năng lượng từ 1.000 tấn dầu tương đương (TOE) trở lên mỗi năm;

• Doanh nghiệp vận tải hàng hóa tiêu thụ nhiên liệu trên 1.000 TOE/năm;

• Tòa nhà thương mại, trung tâm dịch vụ lớn có tổng lượng điện, xăng dầu, khí đốt sử dụng tương đương từ 1.000 TOE/năm;

• Cơ sở xử lý chất thải rắn có công suất hoạt động từ 65.000 tấn/năm trở lên.

Nói cách khác, bất kỳ doanh nghiệp nào sử dụng năng lượng ở quy mô lớn hoặc phát sinh khí thải đáng kể vào môi trường đều thuộc diện phải kiểm kê khí nhà kính.

6 lĩnh vực bắt buộc thực hiện kiểm kê khí nhà kính

Nhằm đảm bảo kiểm soát toàn diện nguồn phát thải, Chính phủ quy định 6 lĩnh vực trọng điểm cần tiến hành kiểm kê, gồm:

1. Năng lượng
   Bao gồm: sản xuất năng lượng (nhiệt điện, thủy điện, điện gió, điện mặt trời…); tiêu thụ năng lượng trong công nghiệp, thương mại, dịch vụ và hộ gia đình; khai thác than, dầu, khí tự nhiên.

2. Giao thông vận tải
   Kiểm kê lượng nhiên liệu sử dụng và phát thải CO₂ trong các hoạt động vận tải đường bộ, đường thủy, hàng không,…

3. Xây dựng
   Đánh giá mức tiêu thụ năng lượng trong các công trình xây dựng, đặc biệt là các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng như xi măng, thép, gạch,…

4. Các quá trình công nghiệp
   Bao gồm sản xuất hóa chất, luyện kim, điện tử, các hoạt động sử dụng hoặc thay thế chất làm suy giảm tầng ozone, cùng các sản phẩm công nghiệp khác.

5. Nông nghiệp, lâm nghiệp và sử dụng đất (AFOLU)
   Ghi nhận phát thải từ chăn nuôi, trồng trọt, lâm nghiệp, thay đổi mục đích sử dụng đất, hoặc hoạt động khai thác thủy sản có tiêu thụ năng lượng.

6. Chất thải
   Bao gồm các nguồn phát thải từ bãi chôn lấp rác, xử lý chất thải rắn sinh học, thiêu đốt chất thải, cũng như xử lý và xả nước thải.

Việc xác định đúng lĩnh vực và mức phát thải giúp doanh nghiệp không chỉ tuân thủ quy định pháp luật, mà còn là bước quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững và giảm phát thải carbon.

HƯỚNG DẪN KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH

Theo như quy định của Thông tư 17/2022/TT-BTNMT thì cách tính toán lượng phát thải khí nhà kính sẽ bao gồm những bước cụ thể như sau:

Bước 1: Xác định phương thức kiểm kê khí carbon cấp lĩnh vực

Theo Hướng dẫ kiểm kê quốc gia khí nhà kính theo phiên bản 2006 (IPCC 2006) và Hướng dẫn kiểm kê quốc gia khí nhà kính năm 2019 hoàn thiện cho IPCC 2006 (IPCC 2019). Việc kiểm kê khí nhà kính sẽ được căn cứ và thực hiện theo.

Bước 2: Lựa chọn hệ số phát thải khí trong nhà kính

Bước 3: Thu thập dữ liệu về hoạt động kiểm kê cấp lĩnh vực

Bước 4: Tính toán phát thải khí carbon

Việc tính toán lượng phát thải khí nhà kính cũng sẽ được dựa theo Phương pháp kiểm kê và được xác định ở bước 1. Sau khi được tổng hợp các kết quả của việc kiểm kê khí nhà kính cũng sẽ được tổng hợp trên các biểu mẫu bao gồm các số liệu hoạt động cùng hệ số nóng lên toàn cầu cho nguồn phát thải và hấp thụ khí nhà kính.

Bước 5: Kiểm soát chất lượng kiểm kê khí trong nhà kính

Quá trình kiểm tra, kiểm soát chất lượng bao gồm:

• Kiểm tra sự đầy đủ, chính xác của số liệu.
• Xác định cũng như điều chỉnh số liệu, thiếu sót trong báo cáo.
• Kiểm kê tài liệu và rà soát văn bản lưu trữ.

Bước 6: Bảo đảm chất lượng kiểm kê

Bước 6 này trong quy trình kiểm kê chất lượng cần thiết phải căn cứ theo những hướng dẫn tại IPCC 2006 và IPCC 2019 và được thực hiện bởi các cơ quan có thẩm quyền.

Bước 7: Đánh giá độ không chắc chắn của kết quả kiểm kê

Việc xác định được độ không chắc chắn bởi số liệu và hệ số phát thải cũng như các kết quả khi kiểm kê khí nhà kính.

Bước 8: Tính toán lại kết quả kiểm kê khí phát thải

Trong các trường hợp phát hiện ra điểm sai sót trong kết quả, hoặc có sự thay đổi về phương pháp định lượng khí nhà kính, doanh nghiệp sẽ thực hiện tính toán lại kết quả kiểm kê.

Bước 9: Xây dựng bảng báo cáo kết quả kiểm kê

Dựa theo mẫu số 04, Phụ lục II của Nghị định 06/2022/NĐ-CP để xây dựng bảng báo cáo kiểm kê.

LỘ TRÌNH KIỂM KÊ VÀ BÁO CÁO KHÍ NHÀ KÍNH TẠI VIỆT NAM

Với những căn cứ vào các quy định của hệ thống pháp luật cũng như các văn bả hướng dẫn và lộ trình kiểm kê cũng như báo cáo khí nhà kính được dự định triển khai như sau:

Giai đoạn 2023-2025

Việc tiến hành xây dựng và thực hiện kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Trong đó:

• Năm 2023: Cung cấp thông tin, số liệu, xây dựng kế hoạch kiểm kê khí nhà kính
• Năm 2024: Kiểm kê khí nhà kính cấp cơ sở, xây dựng báo cáo kiểm kê 02 năm/1 lần
• Năm 2025: Hoàn thiện báo cáo kết quả kiểm kê khí nhà kính cấp cơ sở; trước thời điểm 31/12/2025

Giai đoạn 2026-2030

• Tiến hành phê duyệt các kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ quản lý, SởTài nguyên và môi trường
• Hướng tới trao đổi Tín chỉ cacbon tại Sàn giao dịch tín chỉ Carbon

LỢI ÍCH KHI TIẾN HÀNH VIỆC KIỂM KÊ KHÍ NHÀ KÍNH

Để thực hiện việc kiểm kê cũng như báo cáo khí nhà kính có thể giúp mang lại được nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp như sau:

1. Tuân thủ quy định pháp luật

Việc đầu tiên của việc kiểm kê khí nhà kính tại các Doanh Nghiệp có thể giúp tuân thủ các quy định của pháp luật. Đặc biệt là các quản lý khí nhà kính. Việc này có thể giúp cho các doanh nghiệp có thể tránh được tốt các rủi ro về mặt pháp lý khi bị phạt về việc không tuân thủ quy định.

2. Nâng cao uy tín doanh nghiệp

Với việc thể hiện tốt các cam kết về việc bảo vệ môi trường. Các doanh nghiệp có thể tạo được một hình ảnh khá tích cực trong mắt cộng đồng và các đối tác kinh doanh. Đây là điều có thể giúp nâng cao được hơn nữa uy tín của doanh nghiệp trong ngành của mình cũng như trong cộng đồng.

3. Tiết kiệm chi phí

Với việc tiến hành áp dụng kiểm kê khí nhà kính có thể giúp giảm thiểu lượng khí nhà kính. Từ đó giúp doanh nghiệp có thể tiết kiệm được các chi phí vận hành. Việc gia tăng hiệu quả sử dụng nguồn năng lượng và tài nguyên này cũng giúp giảm thiểu tối đa chi phí sản xuất cũng nhu vận hành.

4. Phát triển bền vững

Với việc quản lý phát thải khí nhà kính có thể là tác động tích cực giúp bảo vệ môi trường và cân bằng môi trường xung quanh. Việc này giúp tổ chức, doanh nghiệp phát triển bền vững nhất.

5. Tạo lợi thế cạnh tranh

Việc doanh nghiệp kiểm kê khí nhà kính giúp cho doanh nghiệp được tuân thủ tốt các quy định về pháp luật mà còn có thể giúp tạo ra được lợi thế cạnh tranh một cách tốt đẹp so với các đối thủ khác. Doanh nghiệp cũng có thể tận dụng hình ảnh tích cực của mình để thu hút các nhà đầu tư, đối tác và những khách hàng có ý thức về môi trường.

>>> Chứng Nhận ISO 14064:2018 – Kiểm Kê Khí Nhà Kính

Thông tin liên hệ Intercert Việt Nam:

• Địa chỉ: Tầng 18 Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội.
• Điện thoại: 0969 555 610
• Email: sales@intercertvietnam.com

Trên đây là toàn bộ thông tin về kiểm kê khí nhà kính. Hy vọng doanh nghiệp sẽ có thêm thông tin về việc kiểm kê khí nhà kính trong doanh nghiệp một cách thành công, hỗ trợ tốt cho hoạt động sàn xuất, kinh doanh.