Ngày nay chúng ta không còn xa lạ với những khẩu lệnh kêu gọi chung tay giảm phát thải khí nhà kính. Có thể thấy mối quan tâm về tình trạng phát thải của cả thế giới đang nóng hơn bao giờ hết. Trong bài viết này, hãy cùng Intercert Việt Nam tìm hiểu về thực trạng lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới và những thông tin liên quan.
Thực trạng lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới
Theo Bản tin Khí nhà kính của WMO, phát hành năm 2024, nồng độ trong khí quyển của ba loại khí nhà kính chính – Carbon Dioxide (CO2), Methane (CH4) và Nitrous Oxide (N2O) đều đạt mức cao kỷ lục mới vào năm 2023.
CO2 trong khí quyển đạt khoảng 151% mức trước thời kỳ công nghiệp vào năm 2023, chủ yếu là do khí thải từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch và sản xuất xi măng. Nồng độ CO2 trung bình toàn cầu năm 2023 là 420,0 ± 0,1 ppm, tăng 2,3 ppm so với năm 2022. Mức tăng trung bình 2022-2023 này cao hơn một ít so với mức tăng 2021- 2022 (2,2 ppm) và chỉ thấp hơn một chút so với mức tăng trung bình năm trong thập kỷ qua (2,4 ppm/năm). So với nồng độ 377,1 ppm năm 2004, CO2 trung bình khí quyển đã tăng 42,9 ppm hay 11,4% sau 20 năm. Nồng độ CO2 trong khí quyển hiện tại đã tăng 151% so với thời kỳ tiền công nghiệp (trước năm 1750).
N2O là một loại khí nhà kính mạnh và là hóa chất làm suy giảm tầng ôzôn. Nồng độ N2O trung bình toàn cầu năm 2023 đạt 336,9±0,1 ppb, tăng 1,1 ppb so với năm 2022 và tăng 125% so với mức trước thời kỳ công nghiệp (270,1 ppb). Mức tăng 2022-2023 thấp hơn mức tăng 2021-2022 và cao hơn một chút so với mức tăng trung bình năm trong 10 năm qua (1,07 ppb/năm).
CH4 chiếm khoảng 16% lượng phát thải khí nhà kính, tồn tại lâu dài và tồn tại trong khí quyển trong hơn 1 thập kỷ. Nồng độ CH4 trung bình toàn cầu đã đạt mức cao mới là 1934±2 ppb vào năm 2023, tăng 11 ppb so với năm 2022. Mức tăng này thấp hơn mức tăng 2021-2022 (16 ppb) và cao hơn một chút so với mức tăng trung bình năm trong thập kỷ qua (10,7 ppb/năm). Nồng độ CH4 năm 2023 đã đạt 265% của mức trước thời kỳ công nghiệp.
Các quốc gia có lượng phát thải KNK lớn nhất bao gồm Trung Quốc, Mỹ và Ấn Độ. Theo thống kê, Trung Quốc đứng đầu với lượng phát thải cao nhất, tiếp theo là Mỹ và Ấn Độ. Ngoài ra, các quốc gia như Úc, Mỹ và Canada có tỷ lệ khí thải trên đầu người cao nhất. Lượng khí thải trên đầu người của Việt Nam hiện đang ở mức trung bình, từ 2,0 đến 5,0 tấn CO₂/người.
Tầm quan trọng của việc theo dõi lượng phát thải khí nhà kính
Việc theo dõi và quản lý lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Nếu không có một hệ thống giám sát chặt chẽ, các quốc gia và tổ chức khó có thể đưa ra những chiến lược hiệu quả nhằm giảm lượng khí thải cũng như đánh giá mức độ tác động của các hoạt động phát thải đối với môi trường. Việc giám sát lượng phát thải mang lại nhiều lợi ích thiết thực, bao gồm:
- Đánh giá hiệu quả của các chính sách và biện pháp giảm phát thải
Mỗi quốc gia, tổ chức hoặc doanh nghiệp đều có những kế hoạch và chiến lược riêng để giảm phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, không phải tất cả các biện pháp này đều mang lại hiệu quả như mong đợi. Việc theo dõi và đo lường lượng phát thải khí nhà kính giúp cho chính phủ xác định mức độ thành công của các biện pháp cắt giảm khí thải. Từ đó giúp đưa ra các chính sách sử dụng năng lượng tái tạo, tối ưu hóa quy trình sản xuất, cải thiện hiệu suất năng lượng…
Nhờ có kiểm soát lượng phát thải khí nhà kính, chúng ta có thể phát hiện những vấn đề trong chính sách hiện tại, từ đó có cơ sở để điều chỉnh, thay thế hoặc bổ sung các biện pháp mới nhằm đạt được mục tiêu giảm phát thải một cách hiệu quả hơn. Ngoài ra còn hỗ trợ hoạch định chính sách trong dài hạn, giúp chính phủ và doanh nghiệp xây dựng lộ trình giảm phát thải bền vững, phù hợp với sự phát triển kinh tế và năng lực thực tế của từng quốc gia.
- Đảm bảo tuân thủ các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu
Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới đã tham gia vào các hiệp ước và thỏa thuận quốc tế về khí hậu, trong đó Thỏa thuận Paris 2015 là một trong những cam kết quan trọng nhất. Theo thỏa thuận này, các quốc gia cam kết giữ mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu không quá 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, đồng thời nỗ lực hạn chế mức tăng trên 1.5 độ C.
Việc giám sát lượng phát thải khí nhà kính giúp các quốc gia đáp ứng yêu cầu báo cáo định kỳ theo các cam kết quốc tế, cung cấp dữ liệu minh bạch về lượng khí thải và những tiến bộ trong việc thực hiện các biện pháp giảm phát thải. Tránh các rủi ro về pháp lý và kinh tế khi vi phạm cam kết. Một số hiệp định quốc tế đã đề xuất các biện pháp chế tài đối với các quốc gia không tuân thủ cam kết giảm phát thải, chẳng hạn như cơ chế thuế carbon xuyên biên giới.
Đồng thời đây cũng là cơ hội tham gia thị trường Carbon – nơi các quốc gia và doanh nghiệp có thể giao dịch tín chỉ carbon để tối ưu hóa chi phí giảm phát thải, đồng thời đảm bảo cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường.
- Nâng cao nhận thức cộng đồng và thúc đẩy hành động bảo vệ môi trường
Ngoài tác động đến các chính sách và cam kết quốc tế, việc theo dõi lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của công chúng về biến đổi khí hậu. Khi có dữ liệu minh bạch về lượng khí thải, các cá nhân và tổ chức sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn về tác động của hoạt động sản xuất, tiêu dùng và sinh hoạt đối với môi trường.
Cụ thể, việc cung cấp thông tin về lượng phát thải khí nhà kính giúp:
- Tạo động lực cho doanh nghiệp và người dân tham gia vào các hoạt động giảm phát thải, chẳng hạn như sử dụng năng lượng tái tạo, tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm tiêu thụ điện năng và hạn chế rác thải.
- Khuyến khích các sáng kiến bảo vệ môi trường từ khu vực tư nhân và cộng đồng, góp phần thúc đẩy xu hướng kinh doanh bền vững và phát triển nền kinh tế xanh.
- Tạo áp lực buộc chính phủ và doanh nghiệp phải hành động. Khi dữ liệu phát thải được công khai, chính quyền và các công ty buộc phải chịu trách nhiệm về những cam kết cắt giảm khí thải của mình, từ đó đẩy mạnh các chính sách và hành động thực tiễn.
ISO 14064 – Hỗ trợ theo dõi lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới
ISO 14064 là một bộ tiêu chuẩn quốc tế được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO), với mục tiêu hỗ trợ các tổ chức trong việc đo lường, báo cáo và xác minh lượng phát thải khí nhà kính (KNK). Bộ tiêu chuẩn này đóng vai trò quan trọng trong quản lý khí thải Carbon, giúp các doanh nghiệp, chính phủ và tổ chức phi chính phủ có phương pháp thống nhất để theo dõi lượng phát thải, từ đó đưa ra các biện pháp giảm thiểu hiệu quả.
Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam, đã và đang tích cực triển khai áp dụng tiêu chuẩn ISO 14064 nhằm kiểm soát và quản lý lượng phát thải khí nhà kính tại các doanh nghiệp. Việc áp dụng tiêu chuẩn này không chỉ giúp các tổ chức đánh giá chính xác mức phát thải, mà còn hỗ trợ họ xây dựng chiến lược giảm thiểu tác động đến môi trường và tuân thủ các cam kết về biến đổi khí hậu theo Thỏa thuận Paris và các chính sách quốc gia về giảm phát thải CO2.
Để đảm bảo tính minh bạch và độ tin cậy của dữ liệu phát thải, tại Việt Nam hiện có nhiều tổ chức chứng nhận có năng lực cung cấp dịch vụ thẩm tra tiêu chuẩn ISO 14064. Các tổ chức này đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm tra, đánh giá và xác nhận tính chính xác của các báo cáo phát thải khí nhà kính do doanh nghiệp công bố.
Việc áp dụng ISO 14064 không chỉ giúp các tổ chức xây dựng hệ thống quản lý và giám sát lượng phát thải khí nhà kính một cách hiệu quả, minh bạch và có hệ thống, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về trách nhiệm môi trường, tối ưu hóa quy trình sản xuất để giảm phát thải, từ đó đáp ứng các yêu cầu pháp lý, cải thiện hình ảnh doanh nghiệp và nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường xanh.
Trên đây là thực trạng lượng phát thải khí nhà kính trên thế giới cùng với những thông tin về lợi ích cũng như những biện pháp thiết thực nhằm kiểm soát ảnh hưởng từ lượng khí phát thải tới môi trường. Hy vọng qua bài viết trên, bạn có thể hiểu rõ hơn tầm quan trọng cũng như trách nhiệm của chúng ta trong việc bảo vệ môi trường. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào về lượng phát thải khí nhà kính hay tiêu chuẩn ISO 14064, vui lòng liên hệ với Intercert Việt Nam để được hỗ trợ thêm thông tin chi tiết.
Thông tin công ty Intercert Việt Nam:
- Địa chỉ: Tòa Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
- Hotline: 0969.555.610
- Email: sales@intercertvietnam.com
