Khi chất lượng không chỉ là sự đảm bảo cho sản phẩm hay dịch vụ, mà trở thành biểu tượng của uy tín, trách nhiệm và khả năng thích ứng trong một thế giới luôn biến động, các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001 trở thành công cụ chiến lược không thể thiếu đối với mọi tổ chức, doanh nghiệp. Đặc biệt, với phiên bản mới ISO 9001:2026 dự kiến ra mắt vào tháng 9/2026, tiêu chuẩn về hệ thống quản lý chất lượng này hứa hẹn mang lại một diện mạo toàn diện hơn, phù hợp với các yêu cầu hiện đại về đổi mới công nghệ, đạo đức, quản trị và phát triển bền vững.
ISO 9001 – Hành trình hơn ba thập kỷ định hình tư duy quản lý chất lượng toàn cầu
Ra đời năm 1987 bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO), ISO 9001 đã trải qua năm lần cập nhật nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển liên tục của nền kinh tế toàn cầu. Với hơn 1,47 triệu chứng chỉ được cấp trên toàn thế giới tính đến cuối năm 2023, ISO 9001 giữ vững vị thế là tiêu chuẩn hệ thống quản lý chất lượng phổ biến và có ảnh hưởng sâu rộng nhất.
Không phân biệt quy mô, lĩnh vực hay loại hình tổ chức, ISO 9001 được áp dụng để xây dựng, vận hành và cải tiến hệ thống quản lý chất lượng, từ đó mang lại sản phẩm – dịch vụ ổn định, đáp ứng yêu cầu của khách hàng và quy định của pháp luật, đồng thời tối ưu hiệu quả vận hành của doanh nghiệp.
Phiên bản 2026 của ISO 9001 – Cập nhật toàn diện để thích ứng với bối cảnh mới
Phiên bản ISO 9001:2026 không đơn thuần là một bản cập nhật kỹ thuật. Đây là sự chuyển mình chiến lược nhằm giải quyết những thách thức hiện tại và tương lai của tổ chức trong bối cảnh biến đổi khí hậu, chuyển đổi số và yêu cầu gia tăng về trách nhiệm xã hội.
Dưới đây là những thay đổi nổi bật và mang tính định hướng của bản dự thảo tiêu chuẩn này:
1. Đổi mới cấu trúc tiêu chuẩn ISO 9001 – tăng khả năng tích hợp hệ thống
ISO 9001:2026 sẽ thay đổi từ Cấu trúc cấp cao (HLS) sang Cấu trúc hài hòa (HS) – bước chuyển nhằm đồng bộ hóa với các tiêu chuẩn quản lý khác như ISO 14001, ISO 45001, ISO/IEC 27001. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp dễ dàng tích hợp nhiều hệ thống quản lý vào một khung thống nhất, mà còn giảm thiểu chi phí và nguồn lực khi triển khai.
2. Tiêu đề mới: Từ “Yêu cầu” đến “Yêu cầu và Hướng dẫn sử dụng”
Việc mở rộng tiêu đề phản ánh xu hướng thân thiện hóa và hỗ trợ hóa tiêu chuẩn – giúp người sử dụng dễ tiếp cận, đồng thời tăng tính ứng dụng thực tế. Các hướng dẫn trước đây nằm trong tiêu chuẩn ISO/TS 9002 sẽ được tích hợp vào phần phụ lục của ISO 9001:2026.
3. Đạo đức và liêm chính trở thành tiêu chí bắt buộc của ISO 9001 phiên bản mới
Một điểm mới đầy ấn tượng là tiêu chuẩn yêu cầu tổ chức thể hiện rõ đạo đức và liêm chính trong lãnh đạo và quản trị. Điều này phản ánh yêu cầu thực tế từ xã hội, nhà đầu tư và người tiêu dùng, đòi hỏi tổ chức không chỉ vận hành hiệu quả mà còn phải thể hiện trách nhiệm đạo đức rõ ràng trong hoạt động hàng ngày.
4. Văn hóa chất lượng gắn với tầm nhìn và giá trị tổ chức
ISO 9001:2026 yêu cầu doanh nghiệp xác định rõ tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi và xây dựng văn hóa chất lượng phù hợp. Không chỉ quản lý bằng quy trình, doanh nghiệp được khuyến khích kiến tạo động lực nội tại thông qua niềm tin, giá trị và ý thức chất lượng đến từ chính đội ngũ nhân sự của mình.
5. Phản ứng với biến đổi khí hậu – Từ nhận diện đến hành động
Vấn đề biến đổi khí hậu được tích hợp sâu hơn vào nội dung tiêu chuẩn. Các tổ chức sẽ phải xác định xem hoạt động của mình có liên quan đến biến đổi khí hậu không, từ đó xây dựng kế hoạch, mục tiêu và hành động cụ thể để giảm thiểu tác động. Đây là bước chuẩn bị quan trọng cho các yêu cầu pháp lý và thị trường như CBAM (thuế carbon biên giới) từ EU.
6. Tích hợp công nghệ số và công nghiệp 4.0
Phiên bản mới sẽ cập nhật các nội dung liên quan đến Trí tuệ nhân tạo (AI), IoT, dữ liệu lớn (Big Data), thực tế ảo (VR), metaverse, chatbot… nhằm đảm bảo rằng hệ thống quản lý chất lượng có thể khai thác hiệu quả những lợi thế mà công nghệ mang lại, từ giám sát quy trình đến phân tích hành vi người tiêu dùng.
7. Đơn giản hóa yêu cầu về tài liệu – linh hoạt hơn cho mọi quy mô doanh nghiệp
Tiêu chuẩn mới không còn yêu cầu giữ tài liệu dạng văn bản cố định, mà nhấn mạnh vào khả năng truy xuất, sẵn có và tính xác thực. Điều này giúp doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ – linh hoạt hơn trong triển khai mà không bị gánh nặng hành chính.
8. Liên kết chặt chẽ với các tiêu chuẩn quản lý khác
Không còn hoạt động tách biệt, ISO 9001:2026 thúc đẩy mô hình hệ thống quản lý tích hợp (IMS) – cho phép các tổ chức kết nối yêu cầu quản lý chất lượng với môi trường, an toàn lao động, năng lượng hay bảo mật thông tin, từ đó tối ưu vận hành tổng thể.
Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì trước khi phiên bản mới ISO 9001:2006 chính thức ban hành?
Dự kiến ISO 9001:2026 sẽ được công bố vào tháng 9 năm 2026, và các tổ chức đã chứng nhận ISO 9001:2015 sẽ có 3 năm để chuyển đổi. Sau thời điểm tháng 9/2029, mọi chứng nhận ISO 9001:2015 sẽ hết hiệu lực.
Vì vậy, các tổ chức nên:
- Theo dõi sát quá trình hoàn thiện tiêu chuẩn, cập nhật các bản dự thảo để nắm được thay đổi cụ thể.
- Đánh giá khoảng cách (gap analysis) giữa hệ thống hiện tại và các yêu cầu mới.
- Đào tạo nhân sự về những điểm mới trong tiêu chuẩn.
- Xây dựng lộ trình chuyển đổi có kế hoạch và hợp lý, tránh tình trạng “nước đến chân mới nhảy”.
ISO 9001:2006 – Công cụ nâng tầm giá trị bền vững của doanh nghiệp
Trong kỷ nguyên mà niềm tin, minh bạch, đạo đức và sự bền vững ngày càng trở thành tiêu chí lựa chọn thương hiệu, ISO 9001 không chỉ là công cụ quản lý nội bộ, mà còn là chứng chỉ niềm tin đối với khách hàng, đối tác và nhà đầu tư. Việc đón đầu ISO 9001:2026 không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì sự tuân thủ, mà còn là bước đi chiến lược nâng cao uy tín và năng lực cạnh tranh trên toàn cầu.
INTERCERT VIỆT NAM – Đối tác tin cậy trên hành trình chuyển đổi và chuẩn hóa
Tại Intercert Việt Nam, chúng tôi hiểu rằng việc chuyển đổi sang ISO 9001:2026 không đơn thuần là cập nhật tài liệu hay thay đổi quy trình – đó là một cuộc cải tổ toàn diện về tư duy quản trị và giá trị doanh nghiệp. Với vai trò là tổ chức đánh giá chứng nhận quốc tế, Intercert tự hào đồng hành cùng hàng ngàn tổ chức trong và ngoài nước trong quá trình đạt chuẩn ISO 9001.
Intercert Việt Nam cung cấp các dịch vụ:
- Chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 phiên bản hiện hành và hỗ trợ chuyển đổi sang phiên bản mới.
- Tư vấn và đào tạo nhân sự chuyên sâu về ISO 9001:2026 và hệ thống quản lý tích hợp.
- Đánh giá sự sẵn sàng và đề xuất giải pháp cải tiến phù hợp với từng ngành nghề, từng quy mô tổ chức.
INTERCERT VIỆT NAM – Nâng chuẩn quản lý, chinh phục tương lai!
————————————————————–
Hãy lựa chọn Intercert Việt Nam đồng hành trên hành trình đổi mới, đảm bảo chất lượng và phát triển bền vững. Để biết thêm thông tin chi tiết. Quý Doanh Nghiệp vui lòng liên hệ với Intercert Việt Nam qua số Hotline: 0969.555.610 hoặc Email: sales@intercertvietnam.com để được hỗ trợ sớm nhất.
