ISO 22000:2018 về Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm là gì ?

ISO 22000:2018 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS – Food Safety Management System) được công nhận và sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Vậy ISO 22000:2018 là gì và tại sao ISO 22000:2018 lại quan trọng? Hãy cùng Intercert Việt Nam tìm kiếm câu trả lời trong bài viết dưới đây. 

Giới thiệu ISO 22000:2018 

ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS – Food Safety Management System)  do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành, được chấp nhận và có giá trị trên Toàn cầu.  ISO 22000 phiên bản mới nhất là phiên bản 2018. 

Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 kết hợp và bổ sung các yếu tố chính của ISO 9001, tiêu chuẩn cho hệ thống quản lý chất lượng, cũng như phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), một phương pháp tiếp cận phòng ngừa đối với an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn này cung cấp một khuôn khổ cho các tổ chức để phát triển, triển khai, giám sát và liên tục cải thiện hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của họ.  

Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 áp dụng cho mọi tổ chức trong chuỗi thực phẩm, bất kể quy mô, từ nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi, nhà sản xuất sơ cấp đến nhà sản xuất thực phẩm, đơn vị vận chuyển và lưu trữ, hay nhà thầu phụ đến các cửa hàng bán lẻ và thực phẩm. Việc áp dụng ISO 22000:2018 không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn tối ưu hóa hoạt động, đảm bảo chất lượng sản phẩm và gia tăng niềm tin của khách hàng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời đóng góp vào mục tiêu chung là bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thực phẩm toàn cầu. 

Tầm quan trọng của ISO 22000:2018 

• Bảo vệ sức khỏe cộng đồng: An toàn thực phẩm là một vấn đề sống còn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người. ISO 22000:2018 cung cấp một khuôn khổ toàn diện giúp doanh nghiệp nhận diện và kiểm soát các mối nguy, đảm bảo thực phẩm an toàn trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Tiêu chuẩn này không chỉ bảo vệ người tiêu dùng mà còn giảm thiểu các vụ việc về dịch bệnh và các mối nguy tiềm tàng liên quan đến thực phẩm. 

• Đáp ứng yêu cầu pháp lý và quy định: Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 giúp các doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ các yêu cầu pháp luật và quy định an toàn thực phẩm hiện hành tại các thị trường hoạt động. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh các rủi ro pháp lý mà còn tăng cường sự tin cậy từ cơ quan quản lý và cộng đồng. 

• Tăng cường hiệu quả quản lý: Bằng cách tích hợp cấu trúc cấp cao (High-Level Structure – HLS), ISO 22000:2018 cho phép các tổ chức dễ dàng tích hợp hệ thống quản lý an toàn thực phẩm với các hệ thống quản lý khác như ISO 9001 (quản lý chất lượng) và ISO 14001 (quản lý môi trường). Sự tích hợp này tạo nên một hệ thống quản lý tập trung, nhất quán và hiệu quả hơn. 

• Quản lý rủi ro toàn diện: ISO 22000:2018 đặc biệt nhấn mạnh đến việc đánh giá và quản lý rủi ro trong toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm. Tiêu chuẩn không chỉ tập trung vào các mối nguy an toàn thực phẩm (rủi ro vận hành) mà còn xem xét các rủi ro chiến lược liên quan đến kinh doanh. Điều này giúp các tổ chức chủ động hơn trong việc ngăn ngừa sự cố và bảo vệ thương hiệu. 

• Cải thiện khả năng truy xuất nguồn gốc: ISO 22000:2018 yêu cầu doanh nghiệp xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, đảm bảo thực phẩm có thể được theo dõi qua từng giai đoạn của chuỗi cung ứng. Khả năng này giúp tổ chức nhanh chóng xác định và xử lý các sự cố, giảm thiểu thiệt hại và duy trì niềm tin của người tiêu dùng. 

• Tạo nền tảng cho cải tiến liên tục: ISO 22000:2018 khuyến khích việc liên tục giám sát và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Điều này đảm bảo các tổ chức không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, thích nghi với các thách thức mới và duy trì sự phù hợp trong môi trường kinh doanh luôn thay đổi. 

• Tăng cường giao tiếp trong chuỗi cung ứng: Tiêu chuẩn này thúc đẩy giao tiếp hiệu quả giữa các bên liên quan trong chuỗi cung ứng thực phẩm, từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng. Việc giao tiếp rõ ràng và minh bạch này giúp doanh nghiệp tăng cường sự hợp tác với các bên liên quan, giảm thiểu rủi ro và cải thiện hiệu quả chuỗi cung ứng. 

ISO 22000:2018 có hiệu lực trong bao lâu? 

Hiệu lực của chứng chỉ ISO 22000:2018 được xác định là khoảng thời gian từ ngày chứng nhận được cấp cho đến ngày hết hạn. Chứng chỉ ISO 22000:2018 có hiệu lực tối đa trong vòng 3 năm. Trong suốt thời gian này, doanh nghiệp phải duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) để đảm bảo rằng các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2018 được đáp ứng liên tục và các mục tiêu an toàn thực phẩm được thực hiện đầy đủ. 

Trong giai đoạn 3 năm này, tổ chức chứng nhận (bên thứ ba) sẽ tiến hành các cuộc đánh giá giám sát định kỳ (1 lần/năm), để xác nhận rằng doanh nghiệp vẫn duy trì sự tuân thủ theo tiêu chuẩn. Nếu trong quá trình này, tổ chức chứng nhận ISO 22000:2018 phát hiện ra rằng doanh nghiệp bạn không thực hiện đánh giá giám sát cũng như không duy trì các yêu cầu của tiêu chuẩn thì chứng chỉ ISO 22000:2018 sẽ bị thu hồi. 

Sau khi chứng chỉ hết hạn (có nghĩa là kết thúc năm thứ 3), doanh nghiệp sẽ phải đăng ký tái chứng nhận ISO 22000:2018 nếu muốn kéo dài chứng nhận thêm 3 năm nữa. Quá trình tái chứng nhận sẽ đảm bảo rằng hệ thống FSMS của doanh nghiệp vẫn phù hợp, hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2018. 

>>> Các câu hỏi về ISO 22000 – giải đáp chi tiết

Những thay đổi chính của ISO 22000 version 2018 

1. Áp dụng cấu trúc cấp cao HLS (High Level Structure) 

Giống như phiên bản mới nhất của các tiêu chuẩn ISO khác thì tiêu chuẩn ISO 22000:2018 mới này cũng áp dụng theo cấu trúc cấp cao HLS. Đây là cấu trúc cơ bản thống nhất cho các tiêu chuẩn hệ thống quản lý. Việc này giúp tổ chức có thể tích hợp thêm các hệ thống quản lý khác như ISO 14001, ISO 9001,.. một cách dễ dàng hơn. Cấu trúc cấp cao HLS bao gồm 10 Điều khoản như sau:  

• Điều khoản 1: Phạm vi  

• Điều khoản 2: Tài liệu tham khảo 

• Điều khoản 3: Thuật ngữ và định nghĩa 

• Điều khoản 4: Bối cảnh của tổ chức  

• Điều khoản 5: Lãnh đạo  

• Điều khoản 6: Lập kế hoạch  

• Điều khoản 7: Hỗ trợ 

• Điều khoản 8: Hoạt động  

• Điều khoản 9: Đánh giá hiệu suất  

• Điều khoản 10: Cải tiến  

2. Phương pháp tiếp cận theo chu trình PDCA kép

ISO 22000:2018 áp dụng hai chu trình PDCA (Plan-Do-Check-Act) để tối ưu hóa sự quản lý và kiểm soát an toàn thực phẩm. Chu trình PDCA đầu tiên được áp dụng cho hệ thống quản lý tổng thể của tổ chức, bao gồm việc lập kế hoạch, triển khai, giám sát và cải tiến các quá trình kinh doanh. Chu trình PDCA thứ hai được thiết kế dành riêng cho các nguyên tắc HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points), tập trung vào việc kiểm soát các mối nguy an toàn thực phẩm trong chuỗi cung ứng. Sự phối hợp giữa hai chu trình này giúp các tổ chức vận hành một hệ thống an toàn thực phẩm hiệu quả, toàn diện và phù hợp với thực tiễn. 

3. Tăng cường quản lý rủi ro

Một điểm mới quan trọng của ISO 22000:2018 là cách tiếp cận quản lý rủi ro ở hai cấp độ: chiến lược và tác nghiệp. Ở cấp chiến lược, tổ chức cần đánh giá các rủi ro kinh doanh trong bối cảnh toàn cầu và nội bộ để đưa ra các quyết định phù hợp với mục tiêu và chiến lược dài hạn. Trong khi đó, ở cấp tác nghiệp, tiêu chuẩn yêu cầu tổ chức xác định, đánh giá và kiểm soát các mối nguy an toàn thực phẩm cụ thể trong chuỗi cung ứng. Phương pháp tiếp cận này không chỉ giúp tổ chức chuẩn bị tốt hơn trước các thách thức, mà còn cải thiện khả năng phản ứng và quản lý các rủi ro phát sinh. 

4. Cải thiện quản lý truyền thông

ISO 22000:2018 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thiết lập và duy trì các kênh truyền thông hiệu quả giữa các bên liên quan, cả trong nội bộ tổ chức lẫn bên ngoài. Truyền thông minh bạch và nhất quán là yếu tố then chốt để đảm bảo sự phối hợp giữa các thành viên trong chuỗi cung ứng thực phẩm, từ sản xuất đến tiêu dùng. Việc cải thiện truyền thông không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro hiểu nhầm hoặc sai sót, mà còn củng cố niềm tin giữa các bên liên quan và thúc đẩy sự hợp tác trong việc duy trì an toàn thực phẩm. 

>>> Điểm giới hạn tới hạn trong ISO 22000 – Các nội dung cần lưu ý

Trên đây là những thông tin liên quan đến tiêu chuẩn ISO 22000:2018. Hy vọng rằng bài viết này của Intercert Việt Nam đã giúp mọi người hiểu được ISO 22000:2018 là gì và tại sao ISO 22000:2018 lại quan trọng. Nếu doanh nghiệp đang có thắc mắc về ISO 22000:2018, hãy liên hệ ngay với Intercert để được giải đáp thắc mắc.

Thông tin liên lạc Intercert Việt Nam 

• Địa chỉ: Toà nhà  Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội 

• Điện thoại: 0969.555.610 

• Email: sales@intercertvietnam.com