ISO 22000 là một tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) được áp dụng rộng rãi trong các ngành sản xuất thực phẩm. Tiêu chuẩn này giúp các tổ chức, doanh nghiệp đảm bảo rằng các sản phẩm thực phẩm của họ đáp ứng các yêu cầu an toàn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và tuân thủ quy định pháp lý. Trong bài viết này của Intercert Việt Nam, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về ISO 22000 và các đặc điểm tiêu chuẩn ISO 22000, cũng như những lợi ích mà tiêu chuẩn này mang lại cho các doanh nghiệp.
ISO 22000 là gì?
ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS – Food Safety Management System) được ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO (International Organization for Standardization) ban hành. ISO 22000:2018 được xây dựng dựa trên cấu trúc cấp cao (High-Level Structure – HLS). Cấu trúc này cho phép doanh nghiệp dễ dàng kết hợp với các tiêu chuẩn quản lý quốc tế khác như ISO 9001:2015, ISO 14001:2015,…
Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 có cấu trúc theo HLS bao gồm 10 điều khoản dưới đây:
- Điều khoản 1: Phạm vi
- Điều khoản 2: Tài liệu tham khảo
- Điều khoản 3: Thuật ngữ và định nghĩa
- Điều khoản 4: Bối cảnh của tổ chức
- Điều khoản 5: Lãnh đạo
- Điều khoản 6: Lập kế hoạch
- Điều khoản 7: Hỗ trợ
- Điều khoản 8: Hoạt động
- Điều khoản 9: Đánh giá hiệu suất
- Điều khoản 10: Cải tiến
Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 kết hợp và bổ sung các yếu tố chính của ISO 9001, tiêu chuẩn cho hệ thống quản lý chất lượng, cũng như phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn (HACCP), một phương pháp tiếp cận phòng ngừa đối với an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn này cung cấp khuôn khổ để tổ chức áp dụng, triển khai, và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, nhằm đảm bảo rằng thực phẩm được sản xuất, chế biến và phân phối đáp ứng các yêu cầu an toàn cho người tiêu dùng.Việc áp dụng ISO 22000:2018 không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn tối ưu hóa hoạt động, đảm bảo chất lượng sản phẩm và gia tăng niềm tin của khách hàng.
>>> Các câu hỏi về ISO 22000 – giải đáp chi tiết
Bản chất & đặc điểm tiêu chuẩn ISO 22000 mới nhất
- Quản lý an toàn thực phẩm toàn diện: ISO 22000 tập trung vào toàn bộ hệ thống an toàn thực phẩm, giúp các tổ chức quản lý tất cả các yếu tố liên quan đến an toàn thực phẩm từ việc thu mua nguyên liệu đầu vào cho đến khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Tiêu chuẩn này tích hợp các biện pháp kiểm soát an toàn để nhận diện, ngăn ngừa và giảm thiểu các mối nguy trong suốt quá trình sản xuất và cung ứng thực phẩm.
- Áp dụng cho toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm: ISO 22000 áp dụng cho tất cả các tổ chức tham gia vào chuỗi cung ứng thực phẩm, không phân biệt quy mô hay loại hình. Điều này bao gồm các nhà sản xuất thực phẩm, nhà chế biến, nhà phân phối, bán lẻ, các nhà cung cấp dịch vụ thực phẩm và cả nhà cung cấp bao bì hay thiết bị. Tiêu chuẩn này giúp đảm bảo an toàn thực phẩm tại mọi bước trong chuỗi cung ứng.
- Tích hợp với các hệ thống quản lý khác: Tiêu chuẩn ISO 22000 được xây dựng dựa trên cấu trúc cấp cao (HLS – High Level Structure ). Cấu trúc này giúp tiêu chuẩn dễ dàng tích hợp với các tiêu chuẩn hệ thống quản lý khác như ISO 9001 (Hệ thống quản lý chất lượng) và ISO 14001 (Hệ thống quản lý môi trường). Điều này giúp các tổ chức tích hợp quản lý an toàn thực phẩm vào các hệ thống quản lý tổng thể, tăng cường hiệu quả và giảm thiểu sự trùng lặp.
- Phương pháp tiếp cận dựa trên rủi ro (HACCP): Một trong những đặc điểm trung tâm của ISO 22000 là yêu cầu triển khai Phân tích mối nguy và các điểm kiểm soát tới hạn (HACCP). Tiêu chuẩn này nhấn mạnh việc nhận diện, đánh giá và kiểm soát các mối nguy an toàn thực phẩm có thể ảnh hưởng đến sản phẩm. Phương pháp chủ động này giúp tổ chức ngăn ngừa các vấn đề về an toàn thực phẩm trước khi chúng xảy ra.
- Cam kết lãnh đạo: ISO 22000 nhấn mạnh vai trò quan trọng của lãnh đạo trong việc xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm. Ban lãnh đạo phải thể hiện cam kết rõ ràng đối với an toàn thực phẩm thông qua các chính sách, cấp phát nguồn lực và hỗ trợ các nỗ lực cải tiến liên tục. Lãnh đạo có trách nhiệm đảm bảo các mục tiêu an toàn thực phẩm được tích hợp vào chiến lược tổng thể của tổ chức.
- Cải tiến liên tục: ISO 22000 khuyến khích một quá trình cải tiến liên tục trong FSMS. Các tổ chức cần theo dõi, đo lường và đánh giá hiệu quả của hệ thống an toàn thực phẩm, điều chỉnh và cải tiến khi cần thiết để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao từ khách hàng và các cơ quan quản lý.
- Kiểm soát tài liệu và giao tiếp: Tiêu chuẩn yêu cầu các tổ chức có quy trình kiểm soát tài liệu và giao tiếp hiệu quả để đảm bảo rằng tất cả các thông tin liên quan đến an toàn thực phẩm được ghi chép đầy đủ, dễ dàng truy cập và chia sẻ trong nội bộ tổ chức và với các bên liên quan bên ngoài. Điều này bao gồm việc ghi nhận các quy trình, kiểm soát và hành động khắc phục.
- Tuân thủ pháp lý và quy định: ISO 22000 yêu cầu tổ chức tuân thủ các luật pháp, quy định và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm liên quan tại địa phương và quốc tế. Điều này đảm bảo tổ chức không chỉ đáp ứng kỳ vọng của khách hàng mà còn tuân thủ các yêu cầu pháp lý.
- Quản lý sự không phù hợp và hành động khắc phục: Tiêu chuẩn cung cấp các hướng dẫn về cách quản lý sự không phù hợp, với trọng tâm là nhận diện nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề an toàn thực phẩm, thực hiện hành động khắc phục và ngăn ngừa tái diễn. Điều này rất quan trọng để duy trì an toàn thực phẩm và nâng cao hiệu quả hoạt động.
- Đánh giá và giám sát hiệu suất: Để đảm bảo hiệu quả, ISO 22000 yêu cầu các tổ chức giám sát, đo lường và đánh giá FSMS thường xuyên. Các tổ chức cần đánh giá hiệu suất của hệ thống an toàn thực phẩm thông qua các chỉ số đã định trước để đảm bảo mục tiêu an toàn thực phẩm luôn được đáp ứng.
- Sự tham gia của nhân viên: ISO 22000 yêu cầu sự tham gia của tất cả các cấp độ nhân viên trong hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo, nâng cao nhận thức và phân chia trách nhiệm để nhân viên hiểu rõ vai trò của mình trong việc duy trì an toàn thực phẩm.
- Giao tiếp với các bên liên quan: Giao tiếp hiệu quả với các bên liên quan trong và ngoài tổ chức (bao gồm khách hàng, nhà cung cấp, cơ quan quản lý, v.v.) là một đặc điểm quan trọng của tiêu chuẩn này. Điều này đảm bảo tổ chức duy trì sự minh bạch và giải quyết các vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm một cách kịp thời.
Lợi ích doanh nghiệp nhận được khi áp dụng ISO 22000
- Đảm bảo an toàn thực phẩm: ISO 22000 giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt các rủi ro liên quan đến an toàn thực phẩm, đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng và an toàn. Điều này không chỉ bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng mà còn giảm nguy cơ xảy ra các sự cố gây tổn thất về kinh tế và uy tín.
- Nâng cao uy tín và thương hiệu: Chứng nhận ISO 22000 là minh chứng cho sự cam kết của doanh nghiệp đối với an toàn thực phẩm. Điều này tạo dựng niềm tin với khách hàng, đối tác và nhà đầu tư, giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế trên thị trường và củng cố thương hiệu lâu dài.
- Mở rộng thị trường và xuất khẩu: ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế được công nhận rộng rãi, giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu pháp lý và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm ở nhiều quốc gia. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp muốn mở rộng hoạt động kinh doanh và xuất khẩu sản phẩm ra thị trường quốc tế.
- Tăng cường hiệu quả quản lý: Việc áp dụng ISO 22000 yêu cầu doanh nghiệp xây dựng một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm toàn diện. Điều này giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, kiểm soát chặt chẽ từ đầu vào đến đầu ra, giảm thiểu lãng phí và nâng cao hiệu quả hoạt động.
- Giảm chi phí và rủi ro: ISO 22000 giúp doanh nghiệp giảm thiểu các rủi ro liên quan đến an toàn thực phẩm, từ đó giảm chi phí phát sinh như thu hồi sản phẩm, phạt tiền hoặc thiệt hại về danh tiếng. Ngoài ra, việc tích hợp tiêu chuẩn này với các hệ thống quản lý khác như ISO 9001 cũng giúp tiết kiệm chi phí quản lý.
- Cải thiện mối quan hệ với các bên liên quan: Tiêu chuẩn khuyến khích doanh nghiệp hợp tác tốt hơn với các đối tác trong chuỗi cung ứng, từ nhà cung cấp nguyên liệu đến nhà phân phối. Điều này giúp duy trì sự minh bạch, đảm bảo chất lượng và tạo điều kiện cho sự hợp tác bền vững.
>>> Những khó khăn khi áp dụng ISO 22000 là gì ?
Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho quý doanh nghiệp hiểu được đặc điểm tiêu chuẩn ISO 22000. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì liên quan tới tiêu chuẩn ISO 22000, hãy liên hệ ngay với Intercert Việt Nam để được giải đáp.
- Địa chỉ: Toà nhà Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
- Điện thoại: 0969.555.610
- Email: sales@intercertvietnam.com