Trong thời đại mà phát triển bền vững và bảo vệ môi trường đang trở thành mối quan tâm hàng đầu, người tiêu dùng ngày càng ưu tiên lựa chọn những sản phẩm thân thiện với thiên nhiên, được sản xuất một cách có trách nhiệm. Đặc biệt trong lĩnh vực đồ gỗ, nơi nguồn nguyên liệu có ảnh hưởng trực tiếp đến môi sinh, việc sử dụng gỗ có chứng nhận bền vững không chỉ là một xu hướng mà còn là cam kết đạo đức. Hai hệ thống chứng nhận uy tín toàn cầu, FSC (Hội đồng Quản lý Rừng) và PEFC (Chương trình Chứng nhận Rừng), đang đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo sản phẩm gỗ được khai thác từ những khu rừng được quản lý bền vững.
Gỗ bền vững là gì?
Gỗ bền vững không chỉ đơn thuần là nguyên liệu có nguồn gốc hợp pháp, mà còn là kết quả của quá trình quản lý rừng tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc bảo tồn. Dưới mô hình quản lý rừng bền vững (Sustainable Forest Management – SFM), việc khai thác gỗ phải đảm bảo cân bằng giữa nhu cầu kinh tế và trách nhiệm sinh thái: bảo vệ hệ sinh thái rừng, duy trì đa dạng sinh học, tôn trọng quyền lợi cộng đồng địa phương, đồng thời giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực đến môi trường. Gỗ đạt chuẩn bền vững luôn được truy xuất từ các khu rừng được kiểm soát chặt chẽ về quá trình khai thác, trồng lại và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.
Tìm hiểu về FSC và PEFC
FSC và PEFC là hai tổ chức đứng đầu thế giới trong lĩnh vực chứng nhận rừng, với cùng mục tiêu chung là thúc đẩy quản lý rừng một cách có trách nhiệm. Tuy nhiên, mỗi tổ chức lại có cách tiếp cận riêng biệt. FSC, ra đời từ năm 1993, là một tổ chức phi chính phủ độc lập, quy tụ sự tham gia của nhiều bên liên quan như các tổ chức bảo vệ môi trường, đại diện cộng đồng, doanh nghiệp và giới chuyên môn. FSC xây dựng một bộ tiêu chuẩn nghiêm ngặt với 10 nguyên tắc và 56 tiêu chí, bao trùm các yếu tố môi trường, xã hội và kinh tế – áp dụng trên phạm vi toàn cầu, không phân biệt quy mô hay địa điểm.
Trong khi đó, PEFC – được thành lập vào năm 1999 – hoạt động như một hệ thống chứng nhận đa quốc gia, công nhận các hệ thống chứng nhận rừng quốc gia nếu chúng tuân thủ các chuẩn mực quốc tế nhưng vẫn phù hợp với điều kiện địa phương. Cách tiếp cận linh hoạt của PEFC tạo điều kiện cho các chủ rừng quy mô nhỏ hoặc vùng có đặc thù quản lý riêng vẫn có thể tham gia vào chuỗi cung ứng gỗ bền vững toàn cầu.
Chứng nhận FSC & PEFC đảm bảo gì về gỗ bền vững?
1. Đảm bảo nguồn gốc gỗ hợp pháp và bền vững
Chứng nhận FSC và PEFC cam kết rằng mọi sản phẩm gỗ được cấp nhãn đều đến từ các khu rừng được quản lý theo hướng bền vững và tuân thủ pháp luật. Điều này đồng nghĩa với việc gỗ không bị khai thác trái phép, không gây tổn hại đến rừng nguyên sinh hay vi phạm các quy định bảo vệ môi trường. Việc sử dụng sản phẩm có chứng nhận là cách để người tiêu dùng góp phần vào việc bảo tồn tài nguyên rừng, tránh tiếp tay cho nạn phá rừng và đảm bảo rằng mỗi tấm gỗ được sử dụng đều có xuất xứ rõ ràng, minh bạch.
2. Bảo vệ môi trường sinh thái
Một khu rừng được chứng nhận bởi FSC hoặc PEFC không chỉ là nơi khai thác tài nguyên bền vững, mà trong đó còn có hệ sinh thái được bảo vệ nghiêm ngặt. Các tiêu chuẩn của hai hệ thống này yêu cầu hoạt động khai thác phải giữ nguyên sự đa dạng sinh học, bảo vệ nguồn nước và đất, và hạn chế sử dụng hóa chất độc hại. Hoạt động trong rừng phải được thực hiện có chọn lọc, tránh tàn phá toàn bộ khu vực rừng. Điều này giúp rừng duy trì chức năng sinh thái lâu dài và phục hồi tự nhiên sau khai thác.
3. Tôn trọng quyền lợi cộng đồng địa phương
FSC và PEFC đặc biệt chú trọng đến vai trò của cộng đồng bản địa sống gần hoặc trong các khu rừng được chứng nhận. Các tiêu chuẩn yêu cầu doanh nghiệp phải đảm bảo quyền sử dụng đất của người dân địa phương, cho phép họ tham gia vào quy trình quản lý rừng và được hưởng lợi từ nguồn tài nguyên rừng. Điều này không chỉ thúc đẩy sự công bằng xã hội mà còn giúp tạo nên mối quan hệ bền vững giữa doanh nghiệp và cộng đồng, tránh xung đột đất đai và nâng cao sinh kế của người dân.
4. Đảm bảo chất lượng sản phẩm gỗ
Bên cạnh yếu tố pháp lý và môi trường, các hệ thống chứng nhận PEFC và FSC cũng đặt ra những tiêu chí kỹ thuật về chất lượng sản phẩm. Từ quy trình khai thác đến chế biến, mọi khâu đều được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo gỗ đạt tiêu chuẩn về độ bền, độ ẩm, an toàn khi sử dụng và tính thẩm mỹ. Người tiêu dùng có thể yên tâm rằng sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường mà còn có chất lượng cao, phù hợp với yêu cầu sử dụng lâu dài.
5. Thúc đẩy trách nhiệm doanh nghiệp
Để đạt được chứng nhận FSC hoặc PEFC, các doanh nghiệp buộc phải chứng minh rằng họ đang quản lý nguồn tài nguyên một cách minh bạch, có trách nhiệm và nhất quán. Điều này bao gồm việc xây dựng hệ thống theo dõi nguồn gốc gỗ, báo cáo hoạt động định kỳ và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế. Quá trình này giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng yêu cầu của thị trường mà còn thể hiện cam kết với phát triển bền vững – một yếu tố ngày càng được người tiêu dùng và nhà đầu tư quan tâm.
6. Hỗ trợ phát triển bền vững ngành công nghiệp gỗ
Việc phổ biến và áp dụng chứng nhận FSC và PEFC đang góp phần xây dựng một ngành công nghiệp gỗ phát triển theo hướng xanh và bền vững. Khi các doanh nghiệp tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt, họ sẽ đầu tư vào công nghệ thân thiện với môi trường, tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm thiểu chất thải. Đồng thời, việc đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng tạo ra một chuỗi cung ứng có trách nhiệm, nơi mọi thành phần – từ người trồng rừng đến người tiêu dùng cuối – cùng tham gia bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
7. Đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc
Một trong những giá trị nổi bật của hai chứng nhận này là khả năng truy xuất nguồn gốc toàn diện. Mỗi sản phẩm gỗ mang nhãn FSC hoặc PEFC đều có thể được truy xuất về khu rừng nơi nó được khai thác, giúp minh bạch hóa chuỗi cung ứng. Điều này không chỉ tạo niềm tin cho người tiêu dùng, mà còn giúp các doanh nghiệp dễ dàng kiểm soát chất lượng, phát hiện và xử lý nhanh các sai lệch hoặc vi phạm trong chuỗi sản xuất. Truy xuất nguồn gốc là yếu tố quan trọng trong bối cảnh toàn cầu ngày càng đòi hỏi sự minh bạch trong sản xuất và thương mại.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế rằng không có hệ thống nào là hoàn hảo. Việc giám sát và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn của FSC và PEFC đôi khi gặp trở ngại, nhất là ở những khu vực có điều kiện kinh tế – xã hội phức tạp. Chính vì vậy, người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ về sản phẩm, nhà cung cấp và nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có chứng nhận rõ ràng như FSC 100% hoặc FSC Mix – những dấu hiệu cho thấy sản phẩm có nguồn gốc từ rừng được quản lý một cách bền vững và có trách nhiệm.
—————————————————————————————————-
Nếu doanh nghiệp của bạn đang quan tâm tới chứng nhận FSC hoặc chứng nhận PEFC, vui lòng liên hệ với Intercert Việt Nam qua số Hotline: 0969.555.610 hoặc Email: sales@intercertvietnam.com để được hỗ trợ.
