Các lĩnh vực bắt buộc áp dụng ISO 9001:2015 tại Việt Nam

Hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001:2015 là hệ thống tiên tiến được nhiều doanh nghiệp trên thế giới chọn lựa áp dụng. Tại Việt Nam có một số ngành nghề, lĩnh vực thuộc diện bắt buộc phải có giấy chứng nhận ISO 9001 theo quy định Pháp luật. 

Về mặt bản chất, tiêu chuẩn ISO 9001 được xây dựng để cho các doanh nghiệp tự do lựa chọn việc áp dụng hay là không. Nếu các doanh nghiệp muốn xây dựng Hệ thống quản lý chất lượng tốt, chuẩn mực thì công ty có thể lựa chọn áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật, một số ngành nghề bắt buộc phải có giấy chứng nhận tiêu chuẩn ISO 9001 thì mới được kinh doanh, buôn bán hoặc chế tạo, sản xuất sản phẩm. Như vậy, căn cứ theo luật pháp, các công ty, doanh nghiệp muốn hoạt động trong các lĩnh vực này thì phải tuân thủ các luật định liên quan.  

Dưới đây là 5 lĩnh vực bắt buộc áp dụng ISO 9001:2015 tại Việt Nam: 

LĨNH VỰC KINH DOANH XĂNG DẦU 

Theo Thông tư số 15/2015/TT-BKHCN, Bộ Khoa học – Công nghệ quy định về việc đo lường và kinh doanh chất lượng trong lĩnh vực xăng dầu, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu phải thực hiện và xây dựng hệ thống theo tiêu chuẩn ISO 9001. Quy định cụ thể tại Mục 2, Điều 10 rằng: 

“Thương nhân nhập khẩu xăng dầu phải thực hiện các quy định sau đây: 

Xây dựng, áp dụng và duy trì hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008 hoặc hệ thống quản lý chất lượng chuyên ngành dầu khí theo tiêu chuẩn ISO/TS 29001:2010” 

Cũng tại Thông tư này, Khoản 1, Điều 31 quy định về Tổ chức thực hiện, có nêu: 

“Trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia được viện dẫn trong Thông tư này được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế thì thực hiện theo các văn bản mới.” 

Vì vậy, phải có Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015 hoặc ISO 29001:2020 thì các doanh nghiệp, tổ chức mới được kinh doanh, buôn bán trong lĩnh vực xăng dầu này. 

Đối tượng áp dụng thông tư bao gồm: Doanh nghiệp nhập khẩu, thương nhân, sản xuất, pha chế, thương nhân phân phối hay là tổng đại lý; các tổ chức nhận quyền bán lẻ xăng dầu; thương nhân kinh doanh dịch vụ vận chuyển xăng dầu. 

LĨNH VỰC SẢN XUẤT VẬT LIỆU XÂY DỰNG 

Bộ Xây dựng đã ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 16:2019/BXD kèm theo Thông tư số 19/2019/TT-BXD vào ngày 31/12/2019 yêu cầu các sản phẩm, hàng hóa, vật liệu xây dựng bắt buộc phải công bố hợp quy. Đây được xem là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp đưa sản phẩm của mình lưu thông tự do trên thị trường. QCVN 16:2019/BXD quy định 6 nhóm vật liệu xây dựng cần thực hiện chứng nhận hợp quy, bao gồm: Nhóm sản xuất xi măng, phụ gia cho xi măng, bê tông; Kính xây dựng; Gạch, đá ốp lát; Cát xây dựng; Vật liệu xây và Vật liệu xây dựng khác. 

Mà điều kiện để các nhà sản xuất vật liệu xây dựng tiến hành hợp quy là phải có giấy chứng nhận ISO 9001. Cụ thể tại Điều khoản 3.1 về Quy định về chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy có nêu 3 phương pháp lấy mẫu thí nghiệm. Trong đó 2 phương pháp dành cho công ty buôn bán, cung cấp sản phẩm trực tiếp ra thị trường đều yêu cầu doanh nghiệp có chứng nhận ISO 9001. 

LĨNH VỰC KIỂM ĐỊNH XE CƠ GIỚI 

Trung tâm kiểm định xe cơ giới là đơn vị cung cấp dịch vụ kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho xe cơ giới đang lưu hành. 

Theo Thông tư số 59/2013/TT-BGTVT, tại Khoản 9, Điều 8 về Trách nhiệm của Trung tâm hoạt động kiểm định, có nêu rõ: 

“Chậm nhất sau 18 tháng, kể từ khi được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định xe cơ giới, phải có chứng chỉ áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001”. 

Đây là quy định rõ ràng trong Thông tư, yêu cầu, chỉ định, bắt buộc đích danh là các Trung tâm hoạt động kiểm định xe cơ giới phải có chứng nhận ISO 9001. 

LĨNH VỰC SẢN XUẤT PHÂN BÓN 

Theo Nghị định 108/2017/NĐ-CP Quy định về việc quản lý sản xuất phân bón, có hiệu lực từ ngày 20/09/2017, tại Điểm e, Khoản 1, Điều 18 có quy định: 

“Tổ chức cá nhân sản xuất phân bón phải đảm bảo điều kiện có hệ thống quản lý chất lượng phù hợp với ISO 9001 hoặc tương đương, đối với cơ sở mới thành lập, muộn nhất sau 01 năm kể từ ngày thành lập” 

Vậy, điều kiện để cấp giấy chứng nhận sản xuất phân bón là phải có hệ thống quản lý chất lượng được công nhận phù hợp với tiêu chuẩn ISO 9001 hoặc tương đương. 

Đối với cơ sở mới thành lập thì muộn nhất là sau 1 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất phân bón thì phải có giấy chứng nhận ISO 9001. Bởi vì hệ thống quản lý chất lượng cần thời gian để triển khai và áp dụng, do vậy các tổ chức chứng nhận sẽ yêu cầu các công ty phải hoạt động ít nhất một thời gian nào đó thì mới có thể tiến hành chứng nhận được. 

LĨNH VỰC SẢN XUẤT THUỐC BẢO VỆ THỰC VẬT 

Theo Nghị định 123/2018/NĐ-CP Sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định về điều kiện đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp của Chính phủ, tại Khoản 6, Điều 3 về Điều kiện sản xuất thuốc bảo vệ thực vật, có quy định: 

“Cơ sở sản xuất thuốc bảo vệ thực vật phải có hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001 hoặc tương đương do các tổ chức chứng nhận đã được đăng ký theo quy định của pháp luật về điều kiện kinh doanh dịch vụ đánh giá sự phù hợp cấp.” 

Vậy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật là lĩnh vực áp dụng ISO 9001 theo yêu cầu của pháp luật Việt Nam. 

Bài viết trên đây của Intercert Việt Nam đã cung cấp thông tin về 5 nhóm doanh nghiệp bắt buộc áp dụng Hệ thống tiêu chuẩn ISO 9001:2015 theo quy định của Pháp luật Việt Nam. Nếu Quý doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực hoạt động trên thì cần có kế hoạch, lộ trình xây dựng và áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 và xin đánh giá cấp giấy chứng nhận ISO 9001 kịp thời. Liên hệ ngay với Intercert Việt Nam để được tư vấn chi tiết. 

Thông tin liên hệ Intercert Việt Nam: 

• Địa chỉ: Tầng 18 Ladeco Building, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội. 

• Điện thoại: 0969.555.610 

• Email: sales@intercertvietnam.com