Ngành chăn nuôi đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam, đóng góp khoảng 25-26% vào GDP của ngành này và duy trì mức tăng trưởng từ 4,5 đến 6% trong hơn một thập kỷ qua. Tuy nhiên, hoạt động chăn nuôi cũng là nguồn phát thải khí nhà kính (KNK) đáng kể, tác động vào biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường khác. Trong bài viết này, hãy cùng Intercert Việt Nam tìm hiểu rõ về khí thải nhà kính trong chăn nuôi và áp dụng các giải pháp giảm thiểu là cần thiết để phát triển bền vững ngành này.
Khí thải nhà kính trong chăn nuôi là gì?
Khí thải nhà kính trong chăn nuôi là các loại khí sinh ra từ hoạt động chăn nuôi động vật, có khả năng giữ nhiệt trong khí quyển, làm gia tăng hiệu ứng nhà kính và góp phần vào biến đổi khí hậu. Các khí thải nhà kính trong chăn nuôi thường bao gồm:
- Khí Metan(CH4): Được sinh ra từ quá trình tiêu hóa của động vật nhai lại như trâu, bò, dê, cừu. Khi thức ăn được phân hủy trong dạ cỏ nhờ vi sinh vật, Metan được tạo ra và thải ra môi trường qua ợ hơi. Ngoài ra, phân động vật trong điều kiện yếm khí cũng sinh ra CH4.
- Khí Nitơ Oxit (N2O): Được tạo ra từ quá trình phân hủy phân bón và chất thải chăn nuôi trong điều kiện yếm khí, chủ yếu do vi khuẩn khử Nitrat chuyển đổi các hợp chất chứa Nitơ. Đây là khí nhà kính có khả năng giữ nhiệt cao gấp 298 lần CO2 và còn góp phần làm suy giảm tầng ozon.
- Khí Cacbon Dioxit (CO2): Phát thải chủ yếu từ quá trình đốt nhiên liệu hóa thạch phục vụ sản xuất thức ăn chăn nuôi, vận hành máy móc, hệ thống sưởi ấm, làm mát chuồng trại và các hoạt động liên quan đến chăn nuôi. Ngoài ra, CO2 còn phát sinh từ quá trình vận chuyển thức ăn, vật nuôi và sản phẩm chăn nuôi, góp phần làm gia tăng tổng lượng khí thải nhà kính trong ngành chăn nuôi.
Theo thống kê, ngành chăn nuôi tại Việt Nam phát thải khoảng 18,5 triệu tấn CO2 tương đương mỗi năm, chiếm khoảng 19% tổng lượng phát thải khí nhà kính của ngành nông nghiệp. Đây là con số đáng báo động, cho thấy chăn nuôi đóng góp một phần không nhỏ đến nền kinh tế nhưng cũng là một trong những tác nhân tác động vào biến đổi khí hậu.
Giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong chăn nuôi
1. Cải thiện chế độ dinh dưỡng cho vật nuôi
Cải thiện chế độ dinh dưỡng cho vật nuôi không chỉ giúp tăng trưởng tốt mà còn góp phần giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính trong chăn nuôi. Việc sử dụng thức ăn ủ chua và bổ sung vi sinh giúp cải thiện hiệu quả tiêu hóa, hạn chế quá trình lên men kỵ khí trong dạ cỏ của động vật nhai lại như bò, trâu, từ đó giảm phát thải khí CH4. Bên cạnh đó, bổ sung dầu thực vật vào khẩu phần ăn cũng có thể làm giảm lượng metan sinh ra, đồng thời các chất phụ gia như Tannin hoặc Saponin hỗ trợ hiệu quả trong việc kiểm soát khí thải CH4. Ngoài ra, việc giảm tỷ lệ protein thô trong khẩu phần ăn sẽ hạn chế lượng nitơ dư thừa trong phân và nước tiểu, giúp giảm phát thải khí N2O, từ đó giảm tác động tiêu cực đến môi trường.
2. Quản lý chất thải chăn nuôi hiệu quả
Quản lý chất thải chăn nuôi hiệu quả không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn tận dụng được nguồn tài nguyên tái tạo, góp phần phát triển ngành chăn nuôi bền vững. Việc xây dựng và sử dụng hầm biogas là một trong những giải pháp quan trọng, giúp phân hủy chất thải chăn nuôi theo phương pháp kỵ khí, thu hồi khí Metan để làm nhiên liệu sinh học. Qua đó giúp cho chúng ta có thể giảm phát thải khí nhà kính trong chăn nuôi.
Bên cạnh đó, thay vì để phân động vật phân hủy tự nhiên, việc ủ phân chuồng với chế phẩm vi sinh giúp hạn chế phát thải CH4 và N2O, đồng thời tạo ra nguồn phân bón hữu cơ an toàn cho cây trồng, góp phần cải thiện chất lượng đất nông nghiệp. Ngoài ra, sử dụng đệm lót sinh học trong chuồng trại cũng là một biện pháp hiệu quả, giúp hấp thụ và phân hủy chất thải, giảm thiểu mùi hôi, đồng thời hạn chế phát thải NH3 (Amoniac) và các loại khí nhà kính khác. Việc áp dụng các giải pháp này không chỉ giúp giảm tác động tiêu cực của chất thải chăn nuôi đối với môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế và phát triển bền vững cho ngành nông nghiệp.
3. Áp dụng công nghệ và quy trình chăn nuôi tiên tiến
Việc áp dụng công nghệ và quy trình chăn nuôi tiên tiến đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu phát thải khí nhà kính trong ngành chăn nuôi. Một trong những giải pháp hiệu quả là chăn nuôi tiết kiệm nước, sử dụng các hệ thống tưới tiêu và làm sạch chuồng trại hiện đại nhằm giảm lượng chất thải lỏng phát sinh, từ đó hạn chế phát thải KNK. Bên cạnh đó, việc sử dụng máy tách ép phân giúp giảm độ ẩm trong phân, hạn chế môi trường yếm khí – điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh Metan. Ngoài ra, phát triển hệ thống chăn nuôi tuần hoàn kết hợp giữa chăn nuôi và trồng trọt không chỉ giúp tận dụng chất thải làm phân bón hữu cơ mà còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
4. Chính sách và hỗ trợ từ nhà nước
Chính sách và sự hỗ trợ từ nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính trong chăn nuôi, bên cạnh các giải pháp kỹ thuật. Nhà nước cần đẩy mạnh đầu tư nghiên cứu và phát triển các chế phẩm sinh học giúp giảm phát thải, đồng thời cải thiện chế độ dinh dưỡng cho vật nuôi nhằm giảm lượng khí thải ra môi trường. Bên cạnh đó, việc khuyến khích mô hình chăn nuôi tập trung sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý chất thải, áp dụng công nghệ xử lý khí thải hiện đại và hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường. Ngoài ra, chính phủ cũng cần tăng cường các chính sách hỗ trợ tài chính, tạo điều kiện cho các hộ chăn nuôi tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để đầu tư vào các giải pháp giảm phát thải như hầm biogas, máy tách ép phân hay hệ thống xử lý chất thải tiên tiến. Những biện pháp này không chỉ giúp ngành chăn nuôi phát triển bền vững mà còn góp phần đáng kể vào nỗ lực giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Giảm phát thải khí nhà kính trong chăn nuôi là nhiệm vụ cấp bách và quan trọng để bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Việc kết hợp giữa cải thiện kỹ thuật chăn nuôi, quản lý chất thải hiệu quả và sự hỗ trợ từ chính sách nhà nước sẽ giúp ngành chăn nuôi giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời nâng cao hiệu quả kinh tế và chất lượng sản phẩm. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào về khí thải nhà kính trong chăn nuôi hay những biện pháp giảm phát thải, vui lòng liên hệ ngay với Intercert Việt Nam để được hỗ trợ tốt nhất.
Thông tin công ty Intercert Việt Nam
- Địa chỉ: Tòa Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
- Hotline: 0969.555.610
- Email: sales@intercertvietnam.com
