Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc giảm thiểu phát thải khí nhà kính trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia và doanh nghiệp. Đặc biệt, với các tòa nhà thương mại có mức tiêu thụ năng lượng đáng kể thì việc kiểm kê khí nhà kính có ý nghĩa quan trọng trong việc kiểm soát và giảm thiểu tác động gây ô nhiễm môi trường. Trong bài viết này, hãy cùng Intercert Việt Nam tìm hiểu sâu hơn về các bước quan trọng trong kiểm kê khí nhà kính cho tòa nhà thương mại và quy trình cụ thể để triển khai hiệu quả.
Kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại là gì?
Kiểm kê khí nhà kính (Greenhouse Gas Inventory) là quy trình thu thập dữ liệu, phân tích và báo cáo lượng khí nhà kính phát thải từ các hoạt động của một tổ chức hoặc cơ sở trong một khoảng thời gian nhất định. Đối với việc kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại, quá trình này tập trung vào việc xác định, đo lường và đánh giá lượng phát thải từ các nguồn khác nhau trong quá trình vận hành, bao gồm:
- Tiêu thụ năng lượng: Điện, gas, dầu diesel sử dụng cho hệ thống chiếu sáng, điều hòa không khí (HVAC), thang máy, thiết bị văn phòng và các hệ thống kỹ thuật khác.
- Hoạt động của thiết bị và máy móc: Máy phát điện dự phòng, nồi hơi, hệ thống sưởi và làm mát.
- Hoạt động liên quan đến con người: Lưu lượng khách ra vào, hoạt động của nhân viên, cư dân và khách thuê trong tòa nhà.
- Xử lý chất thải: Phát thải từ quá trình phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt, thương mại.
- …
Việc kiểm kê khí nhà kính giúp các tòa nhà thương mại đánh giá được mức độ phát thải của mình, từ đó có cơ sở để đề xuất các biện pháp giảm thiểu phù hợp.
Theo Nghị định 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam, các tòa nhà thương mại có tổng mức tiêu thụ năng lượng hằng năm từ 1.000 tấn dầu tương đương (TOE) trở lên bắt buộc phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Quy định này nhằm đảm bảo các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng và vận hành tòa nhà tuân thủ các tiêu chuẩn về môi trường, đồng thời đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính quốc gia theo cam kết của Việt Nam trong Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.
Lợi ích của việc kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại
Thực hiện kiểm kê khí nhà kính mang lại nhiều lợi ích cho các tòa nhà thương mại, bao gồm:
- Tuân thủ quy định pháp luật: Việc kiểm kê khí nhà kính giúp tòa nhà thương mại đáp ứng các yêu cầu về môi trường do chính phủ và các tổ chức quốc tế đặt ra. Các quy định như Nghị định 06/2022/NĐ-CP của Việt Nam yêu cầu các tòa nhà có mức tiêu thụ năng lượng cao phải thực hiện kiểm kê và báo cáo phát thải. Nếu không tuân thủ, doanh nghiệp có thể phải đối mặt với các khoản phạt, hạn chế hoạt động hoặc phát sinh chi phí do vi phạm quy định môi trường.
- Cải thiện hiệu suất năng lượng: Quá trình kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại giúp xác định rõ các nguồn phát thải chính, từ đó đưa ra các giải pháp giảm tiêu thụ năng lượng. Ví dụ, thay thế đèn chiếu sáng bằng công nghệ LED tiết kiệm điện hoặc sử dụng năng lượng tái tạo có thể giúp giảm lượng khí thải CO2 và cắt giảm đáng kể chi phí vận hành.
- Nâng cao uy tín và hình ảnh: Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp và nhà đầu tư quan tâm đến phát triển bền vững, một tòa nhà thương mại có chiến lược quản lý phát thải khí nhà kính minh bạch và hiệu quả sẽ tạo dựng được hình ảnh tích cực. Cam kết bảo vệ môi trường giúp thu hút khách thuê, khách hàng, đối tác và các nhà đầu tư có tiêu chí cao. Điều này đặc biệt quan trọng với các tòa nhà thương mại hạng A hoặc những khu phức hợp có mục tiêu đạt chứng nhận xanh như LEED, EDGE hoặc LOTUS.
Quy trình thực hiện kiểm kê khí nhà kính cho tòa thương mại
Để triển khai kiểm kê khí nhà kính hiệu quả, các tòa nhà thương mại có thể thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Xác định phạm vi và ranh giới kiểm kê
Trước khi tiến hành kiểm kê khí nhà kính, tòa nhà cần xác định rõ ranh giới và phạm vi kiểm kê để đảm bảo quá trình tính toán được chính xác và đầy đủ. Phạm vi phát thải trong tòa nhà thương mại được chia thành ba nhóm chính theo GHG Protocol:
- Phát thải trực tiếp (Scope 1): Đây là lượng khí nhà kính phát sinh trực tiếp do các hoạt động do chính tòa nhà kiểm soát. Đó có thể là khí thải từ hoạt động đốt nhiên liệu để vận hành các hệ thống HVAC hoặc máy phát điện dự phòng. Nếu tòa nhà sở hữu hoặc vận hành phương tiện như xe dịch vụ nội bộ, xe chở hàng, chúng cũng được tính vào là nguồn phát thải trực tiếp.
- Phát thải gián tiếp (Scope 2): Đây là lượng khí nhà kính phát sinh từ quá trình sản xuất điện, nhiệt và các dạng năng lượng khác mà doanh nghiệp đã mua về sử dụng. Ví dụ như điện năng tiêu thụ từ lưới điện quốc gia.
- Phát thải gián tiếp khác (Scope 3): Đây là lượng khí nhà kính gián tiếp khác phát sinh trong chuỗi giá trị của tòa nhà nhưng không nằm dưới sự kiểm soát trực tiếp hay sở hữu của tòa nhà. Ví dụ như hoạt động của khách thuê, vận chuyển hàng hóa, xử lý chất thải…
Bước 2: Thu thập dữ liệu và thiết lập hệ thống giám sát
Sau khi xác định phạm vi kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại, bước tiếp theo là thu thập dữ liệu từ các nguồn phát thải khác nhau để tính toán lượng khí thải phát sinh. Dữ liệu này cần được thu thập một cách có hệ thống, đảm bảo tính chính xác và nhất quán để phục vụ quá trình báo cáo và lập kế hoạch giảm phát thải. Dưới đây là các nguồn dữ liệu chính mà tòa nhà thương mại cần thu thập:
- Hóa đơn tiêu thụ điện, gas, nước và nhiên liệu.
- Dữ liệu về lượng chất thải rắn và nước thải xử lý.
- Thông tin về hoạt động vận tải (xe nội bộ hoặc phương tiện vận chuyển hàng hóa, dịch vụ giao nhận và đi lại của nhân viên), dịch vụ cung ứng cho tòa nhà.
- …
Để tối ưu hóa quá trình thu thập và giám sát dữ liệu, doanh nghiệp có thể áp dụng các phần mềm quản lý năng lượng tự động. Những công cụ này giúp theo dõi mức tiêu thụ điện, nước, nhiên liệu theo thời gian thực, giảm thiểu sai sót khi nhập liệu thủ công và cung cấp các báo cáo phân tích chi tiết, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xây dựng chiến lược giảm phát thải hiệu quả hơn.
Bước 3: Lựa chọn hệ số phát thải phù hợp
Hệ số phát thải là một giá trị dùng để ước tính lượng khí nhà kính phát sinh từ một đơn vị hoạt động nhất định, chẳng hạn như lượng CO₂ phát thải trên mỗi kWh điện tiêu thụ hoặc trên mỗi lít nhiên liệu đốt cháy. Việc lựa chọn hệ số phát thải phù hợp đóng vai trò quan trọng trong quá trình kiểm kê khí nhà kính, giúp đảm bảo tính chính xác và phù hợp với thực tế hoạt động của doanh nghiệp.
Hệ số phát thải có thể được ban hành bởi nhiều tổ chức và cơ quan khác nhau, bao gồm:
- Các tổ chức quốc tế: IPCC (Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu), GHG Protocol, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA)…
- Cơ quan quản lý trong nước: Các bộ, sở hoặc chính phủ có thể ban hành hệ số phát thải riêng phù hợp với điều kiện từng ngành nghề, ví dụ như Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương hoặc các sở môi trường địa phương.
Tòa nhà thương mại cần lựa chọn hệ số phát thải phù hợp nhất với hoạt động của mình để đảm bảo tính chính xác trong kiểm kê. Nếu các hoạt động trong tòa nhà là nguồn phát thải mà Sở, Bộ hoặc Chính phủ đã có quy định về hệ số phát thải, thì nên ưu tiên sử dụng hệ số này vì nó được xây dựng dựa trên dữ liệu thực tế trong nước, phản ánh chính xác điều kiện hoạt động. Nếu các hoạt động của tòa nhà chưa có hệ số phát thải do cơ quan trong nước ban hành, doanh nghiệp có thể tham khảo hệ số phát thải của một lĩnh vực tương đồng hoặc sử dụng hệ số do các tổ chức quốc tế công bố.
Bước 4: Tính toán lượng phát thải khí nhà kính
Doanh nghiệp có thể áp dụng công thức chung sau:
Lượng phát thải = Dữ liệu hoạt động x Hệ số phát thải
Ví dụ: Nếu một tòa nhà tiêu thụ 1.000.000 kWh/năm và hệ số phát thải của lưới điện quốc gia là 0,5 tấn CO₂/MWh, thì lượng phát thải Scope 2 sẽ là:
1.000.000 × 0,5 = 500.000 tấn CO2/năm
Bước 5: Báo cáo và xác minh dữ liệu
Sau khi hoàn tất quá trình thu thập dữ liệu và tính toán lượng phát thải khí nhà kính, doanh nghiệp cần lập báo cáo kiểm kê theo các tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo tính minh bạch, chính xác và dễ dàng đối chiếu với các quy định pháp lý. Khi lập báo cáo, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng các thông tin trong báo cáo được trình bày một cách rõ ràng, có đầy đủ dữ liệu, biểu đồ, và phân tích chi tiết để thể hiện bức tranh toàn diện về mức phát thải khí nhà kính của tòa nhà thương mại.
Để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của báo cáo kiểm kê, tòa nhà nên thực hiện xác minh độc lập bởi một bên thứ ba. Việc xác minh này có thể được thực hiện bởi các tổ chức chứng nhận, công ty tư vấn môi trường hoặc các cơ quan kiểm toán chuyên môn. Sau khi được xác minh, báo cáo kiểm kê khí nhà kính có thể được sử dụng để công bố công khai hoặc gửi đến các cơ quan chức năng, giúp tòa nhà khẳng định cam kết về phát triển bền vững và quản lý môi trường một cách hiệu quả.
Kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại – Bước quan trọng hướng tới phát triển bền vững
Kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại là một bước quan trọng giúp các doanh nghiệp vận hành tòa nhà thương mại có thể kiểm soát lượng phát thải của mình, đáp ứng yêu cầu pháp luật và góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững. Việc thực hiện kiểm kê không chỉ giúp doanh nghiệp nhận diện được các nguồn phát thải chính mà còn tạo cơ sở để áp dụng các giải pháp giảm thiểu phù hợp, tối ưu hóa sử dụng năng lượng và nâng cao hiệu suất vận hành. Trong bối cảnh các chính sách quản lý khí nhà kính ngày càng siết chặt, các tòa nhà thương mại cần chủ động thực hiện kiểm kê khí nhà kính ngay từ bây giờ để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế hay quy định của Chính phủ Việt Nam. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý mà còn mở ra cơ hội tiếp cận các nguồn tài chính xanh, nâng cao uy tín thương hiệu và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
Do đó, các chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà và các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng kế hoạch kiểm kê khí nhà kính định kỳ, kết hợp với các giải pháp giảm phát. Hiện nay rất nhiều doanh nghiệp, tòa nhà đã chủ động tìm hiểu và triển khai tiêu chuẩn ISO 14064, tiêu chuẩn yêu cầu về kiểm soát, kiểm kê và báo cáo lượng phát thải khí nhà kính. Đây sẽ là hướng đi không chỉ giúp tòa nhà phát triển bền vững mà còn góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm phát thải chung của quốc gia và toàn cầu.
Trên đây là những thông tin về kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại. Hy vọng, qua đây bạn có thể biết thêm về quy trình kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào về hoạt động kiểm kê khí nhà kính tòa thương mại, vui lòng liên hệ với Intercert Việt Nam để được hỗ trợ tốt nhất.
Thông tin công ty Intercert Việt Nam
- Địa chỉ: Tòa Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
- Hotline: 0969.555.610
- Email: sales@intercertvietnam.com
