Trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng quan tâm đến phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, các tiêu chuẩn về sản xuất tái chế trở nên vô cùng quan trọng. Một trong những chứng nhận uy tín hàng đầu hiện nay chính là chứng chỉ GRS (Global Recycled Standard) – Tiêu chuẩn Tái chế Toàn cầu. Vậy chứng chỉ GRS là gì, tại sao nó lại quan trọng đến vậy, và quy trình xin cấp chứng chỉ GRS diễn ra như thế nào?
Lợi ích khi sở hữu chứng chỉ GRS
1. Nâng cao uy tín và giá trị thương hiệu
Trong kỷ nguyên của tiêu dùng có ý thức, việc chứng minh nguồn gốc tái chế của sản phẩm là yếu tố then chốt để xây dựng lòng tin khách hàng. Chứng chỉ GRS là bằng chứng cho thấy sản phẩm của bạn được sản xuất có trách nhiệm với môi trường và xã hội. Điều này giúp doanh nghiệp tạo dựng hình ảnh thương hiệu tích cực, bền vững, từ đó thu hút được tệp khách hàng mới và củng cố lòng trung thành của khách hàng hiện tại.
2. Mở rộng thị trường và cơ hội kinh doanh
Với sự gia tăng áp lực từ các quy định môi trường và nhu cầu từ các thương hiệu lớn về sản phẩm bền vững, chứng chỉ GRS trở thành một “tấm vé thông hành” quan trọng. Nó giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ, nơi mà các nhà nhập khẩu và chuỗi bán lẻ đặt nặng tiêu chí về nguồn gốc vật liệu tái chế. Việc đáp ứng tiêu chuẩn GRS cũng giúp doanh nghiệp tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu của những tập đoàn lớn có cam kết về bền vững.
3. Tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý hiệu quả
Để đạt được chứng chỉ GRS, doanh nghiệp phải tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt về quản lý hóa chất, môi trường và xã hội. Điều này thúc đẩy doanh nghiệp rà soát và tối ưu hóa các quy trình nội bộ, từ khâu thu mua nguyên liệu đến sản xuất và xử lý chất thải. Kết quả là một hệ thống quản lý hiệu quả hơn, giảm thiểu lãng phí, tiết kiệm năng lượng và tài nguyên, từ đó giảm chi phí vận hành và tăng cường năng lực cạnh tranh.
4. Đáp ứng yêu cầu pháp lý và đạo đức
Các quy định về môi trường đang ngày càng chặt chẽ hơn trên toàn thế giới. Việc chủ động áp dụng chứng chỉ GRS giúp doanh nghiệp đi trước đón đầu các thay đổi pháp lý, tránh được các rủi ro về tuân thủ. Hơn nữa, GRS còn bao gồm các yêu cầu về trách nhiệm xã hội, đảm bảo điều kiện lao động công bằng và an toàn cho người lao động, thể hiện cam kết đạo đức của doanh nghiệp.
Hai loại chứng chỉ GRS doanh nghiệp cần biết
Để hiểu rõ hơn về hệ thống chứng nhận GRS, điều quan trọng là phải phân biệt được hai loại chứng chỉ chính: Chứng chỉ Phạm vi Hoạt động (Scope Certificate – SC) và Chứng chỉ Giao dịch (Transaction Certificates – TC). Cả hai đều đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo tính toàn vẹn của chuỗi cung ứng vật liệu tái chế.
1. Chứng chỉ phạm vi hoạt động (SC – Scope Certificate)
Chứng chỉ SC là loại chứng chỉ mà một nhà cung cấp cần có để được phép sản xuất hàng hóa tuân thủ tiêu chuẩn GRS. Đây là chứng nhận cấp cho toàn bộ địa điểm, cơ sở sản xuất của doanh nghiệp, xác nhận rằng doanh nghiệp đó đã đáp ứng tất cả các tiêu chí về quản lý, quy trình sản xuất, và các yêu cầu về môi trường, xã hội, hóa chất theo GRS.
- Phạm vi áp dụng: Chứng chỉ SC được cấp cho các nhà cung cấp, nhà sản xuất, hoặc các đơn vị trong chuỗi cung ứng muốn sản xuất và/hoặc kinh doanh các sản phẩm GRS.
- Hiệu lực: Chứng chỉ SC có hiệu lực trong 1 năm kể từ ngày cấp. Sau thời gian này, doanh nghiệp cần tiến hành đánh giá lại để gia hạn chứng chỉ.
- Ý nghĩa: SC chứng minh năng lực của doanh nghiệp trong việc sản xuất và xử lý vật liệu tái chế theo đúng tiêu chuẩn GRS, là điều kiện tiên quyết để có thể xuất hóa đơn GRS và xin cấp chứng chỉ TC cho từng lô hàng cụ thể.
2. Chứng chỉ giao dịch (TC – Transaction Certificates)
Chứng chỉ TC là chứng nhận cụ thể cho từng lô hàng hoặc nhóm lô hàng, xác nhận rằng lô hàng đó đáp ứng tất cả các tiêu chí của sản phẩm GRS, bao gồm hàm lượng vật liệu tái chế và tuân thủ các yêu cầu về trách nhiệm xã hội, môi trường, hóa chất trong quá trình sản xuất lô hàng đó. Chứng chỉ TC chỉ được cấp sau khi doanh nghiệp đã có chứng chỉ SC còn hiệu lực.
Có hai dạng chính của TC:
- TC Đơn (Single TC): Một chứng chỉ được cấp cho 1 lô hàng duy nhất. Đây là dạng phổ biến nhất, đảm bảo tính truy xuất nguồn gốc rõ ràng cho từng lô sản phẩm.
- TC Nhiều Lô Hàng (Multiple Shipment TC): Một chứng chỉ có thể được cấp cho tối đa 100 lô hàng trong vòng 3 tháng liên tiếp, cho cùng một doanh nghiệp duy nhất. Tuy nhiên, những lô hàng này có thể được vận chuyển đến nhiều địa điểm khác nhau. Dạng TC này tiện lợi hơn cho các doanh nghiệp có số lượng lô hàng lớn và thường xuyên.
- Phạm vi áp dụng: TC được cấp cho từng lô hàng sản phẩm GRS được giao dịch giữa các bên trong chuỗi cung ứng.
- Hiệu lực: TC không có hiệu lực theo thời gian như SC mà có hiệu lực cho lô hàng cụ thể được chứng nhận.
- Ý nghĩa: TC là bằng chứng xác thực cho người mua cuối cùng về nguồn gốc và tính hợp lệ của vật liệu tái chế trong sản phẩm, đảm bảo tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Quy trình xin cấp chứng chỉ GRS
Quy trình xin cấp chứng chỉ GRS đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ chặt chẽ các yêu cầu của tiêu chuẩn. Dưới đây là các bước chi tiết mà doanh nghiệp cần thực hiện:
Bước 1: Tìm hiểu tiêu chuẩn GRS và đánh giá nội bộ
Trước khi bắt đầu bất kỳ quy trình nào, doanh nghiệp cần dành thời gian tìm hiểu sâu về các yêu cầu của tiêu chuẩn GRS. Điều này bao gồm việc đọc kỹ tài liệu GRS (bao gồm Hướng dẫn áp dụng, danh sách hóa chất hạn chế, v.v.) và các tài liệu liên quan khác từ Textile Exchange. Sau đó, tiến hành đánh giá nội bộ để xác định mức độ phù hợp hiện tại của doanh nghiệp với các yêu cầu của GRS.
- Xác định phạm vi: Doanh nghiệp cần xác định rõ những sản phẩm, quy trình và địa điểm nào sẽ được chứng nhận GRS.
- Đánh giá nguyên liệu đầu vào: Kiểm tra nguồn gốc và chứng nhận của các vật liệu tái chế đầu vào. Đảm bảo nhà cung cấp vật liệu tái chế cũng tuân thủ các tiêu chuẩn liên quan hoặc có các chứng nhận phù hợp.
- Đánh giá quy trình sản xuất: Rà soát các quy trình sản xuất để đảm bảo tách biệt vật liệu tái chế khỏi vật liệu thông thường, tránh nhiễm bẩn chéo.
- Đánh giá quản lý hóa chất: Kiểm tra và đảm bảo các hóa chất sử dụng trong sản xuất tuân thủ danh sách hóa chất hạn chế (RSL) của GRS.
- Đánh giá trách nhiệm xã hội và môi trường: Đảm bảo doanh nghiệp có chính sách và thực hành phù hợp về điều kiện lao động, sức khỏe, an toàn và bảo vệ môi trường.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ và tài liệu GRS
Dựa trên kết quả đánh giá nội bộ, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ và tài liệu đầy đủ theo yêu cầu của đơn vị cấp chứng nhận. Các tài liệu thường bao gồm:
- Thông tin cơ bản về doanh nghiệp (đăng ký kinh doanh, địa chỉ, liên hệ).
- Mô tả chi tiết về các sản phẩm và quy trình sản xuất dự kiến được chứng nhận GRS.
- Sơ đồ quy trình sản xuất (flow chart) thể hiện rõ luồng vật liệu tái chế.
- Hệ thống quản lý truy xuất nguồn gốc (traceability system) để đảm bảo vật liệu tái chế được theo dõi từ đầu vào đến thành phẩm.
- Các chính sách, quy trình liên quan đến quản lý hóa chất, môi trường, sức khỏe & an toàn lao động, và trách nhiệm xã hội.
- Báo cáo kiểm kê nguyên vật liệu tái chế và thành phẩm.
- Bằng chứng về việc đào tạo nhân viên về GRS.
- Các giấy phép môi trường và các báo cáo tuân thủ pháp luật khác (nếu có).
Bước 3: Lựa chọn đơn vị chứng nhận GRS
Doanh nghiệp cần liên hệ với một đơn vị chứng nhận được Textile Exchange công nhận để đăng ký đánh giá. Có nhiều tổ chức chứng nhận uy tín trên thế giới có thẩm quyền cấp chứng chỉ GRS.
- Nghiên cứu và so sánh: Tìm hiểu về các đơn vị chứng nhận, so sánh chi phí, thời gian và kinh nghiệm của họ.
- Gửi hồ sơ đăng ký: Điền mẫu đơn đăng ký của đơn vị chứng nhận và gửi kèm bộ hồ sơ đã chuẩn bị.
- Ký hợp đồng: Sau khi hồ sơ được chấp thuận, hai bên sẽ ký hợp đồng chứng nhận.
Bước 4: Đánh giá tại chỗ (On-site Audit)
Đây là bước quan trọng nhất trong quy trình xin cấp chứng chỉ GRS. Đơn vị chứng nhận sẽ cử các chuyên gia đánh giá đến kiểm tra trực tiếp tại cơ sở của doanh nghiệp. Cuộc đánh giá sẽ bao gồm:
- Phỏng vấn: Phỏng vấn ban quản lý, cán bộ và công nhân để xác minh sự hiểu biết và tuân thủ các yêu cầu của GRS.
- Kiểm tra tài liệu: Rà soát lại toàn bộ hồ sơ, tài liệu đã chuẩn bị, bao gồm cả hồ sơ mua hàng, bán hàng, kiểm kê, báo cáo sản xuất, và hồ sơ hóa chất.
- Kiểm tra thực tế: Đi thăm quan các khu vực sản xuất, kho bãi để kiểm tra việc tách biệt vật liệu, quản lý chất thải, an toàn lao động, và các điều kiện môi trường.
- Kiểm tra hệ thống truy xuất nguồn gốc: Đánh giá khả năng truy xuất nguồn gốc của vật liệu tái chế thông qua các tài liệu và quy trình thực tế.
- Kiểm tra tuân thủ hóa chất: Lấy mẫu các hóa chất sử dụng để kiểm tra hàm lượng theo danh sách hóa chất hạn chế của GRS (nếu cần).
Bước 5: Báo cáo đánh giá và khắc phục sai lỗi (CAP)
Sau khi hoàn tất đánh giá tại chỗ, chuyên gia đánh giá sẽ lập báo cáo chi tiết, liệt kê các điểm không phù hợp (nếu có) và đưa ra các khuyến nghị.
- Báo cáo đánh giá: Doanh nghiệp sẽ nhận được báo cáo kết quả đánh giá, trong đó nêu rõ các điểm mạnh, điểm yếu và các lỗi không phù hợp.
- Kế hoạch hành động khắc phục (Corrective Action Plan – CAP): Nếu có các điểm không phù hợp, doanh nghiệp cần xây dựng và thực hiện kế hoạch khắc phục trong một khoảng thời gian nhất định. Kế hoạch này phải nêu rõ nguyên nhân gốc rễ, hành động khắc phục và thời gian hoàn thành.
- Xác minh khắc phục: Đơn vị chứng nhận sẽ kiểm tra việc khắc phục các điểm không phù hợp thông qua tài liệu hoặc đánh giá bổ sung (nếu cần).
Bước 6: Cấp chứng chỉ GRS (Scope Certificate)
Khi tất cả các điểm không phù hợp đã được khắc phục và doanh nghiệp đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn GRS, đơn vị chứng nhận sẽ cấp chứng chỉ GRS (Scope Certificate – SC). Doanh nghiệp sẽ nhận được bản cứng và bản mềm của chứng chỉ, có thể sử dụng để quảng bá và giao dịch với đối tác.
- Hiệu lực: Như đã đề cập, chứng chỉ SC có hiệu lực 1 năm và cần được gia hạn hàng năm thông qua các cuộc đánh giá giám sát.
Bước 7: Xin cấp chứng chỉ giao dịch (Transaction Certificates – TC)
Sau khi có chứng chỉ SC còn hiệu lực, doanh nghiệp có thể xin cấp chứng chỉ giao dịch (TC) cho từng lô hàng sản phẩm GRS.
- Gửi yêu cầu: Doanh nghiệp gửi yêu cầu cấp TC đến đơn vị chứng nhận, kèm theo các tài liệu chứng minh lô hàng (hóa đơn, phiếu xuất kho, thông tin vận chuyển, v.v.) và bằng chứng về việc sử dụng vật liệu GRS.
- Đơn vị chứng nhận kiểm tra: Đơn vị chứng nhận sẽ kiểm tra tính hợp lệ của các tài liệu và đảm bảo lô hàng tuân thủ GRS.
- Cấp TC: Nếu đạt yêu cầu, TC sẽ được cấp cho lô hàng đó. TC này sẽ đi kèm với lô hàng và là bằng chứng cho người mua về tính hợp lệ của sản phẩm GRS.
—————————————————————————————————-
Nắm vững chứng chỉ GRS là gì và quy trình xin cấp chứng chỉ GRS không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng kỳ vọng của thị trường mà còn là bước đi chiến lược để tối ưu hóa quy trình, nâng cao uy tín và mở rộng cơ hội kinh doanh. Liên hệ với Intercert Việt Nam qua số Hotline: 0969.555.610 hoặc Email: sales@intercertvietnam.com nếu bạn đang quan tâm tới dịch vụ chứng nhận GRS.
