ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm giúp các doanh nghiệp đảm bảo cung cấp sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Trong đó, điều khoản 7.1 của ISO 22000 về nguồn lực đóng vai trò vô cùng quan trọng để xây dựng và duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiệu quả. Vậy ISO 22000 điều khoản 7.1 nói về điều gì và tại sao nó lại cần thiết? Hãy cùng Intercert Việt Nam tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Điều khoản 7.1 ISO 22000 về nguồn lực là gì?
Nguồn lực trong ISO 22000 là tổng thể các giá trị vật chất và phi vật chất để phục vụ cho mục tiêu phát triển nhất định của doanh nghiệp thực phẩm. Đó là sự kết hợp hài hòa giữa nhân lực có trình độ, trang thiết bị hiện đại, môi trường làm việc thoải mái, tài chính ổn định và các nguồn lực khác. Nguồn lực là nền tảng vững chắc giúp doanh nghiệp đảm bảo rằng thực phẩm sản xuất ra luôn an toàn, đáp ứng các yêu cầu của khách hàng và tuân thủ quy định của pháp luật.
Điều khoản 7.1 trong ISO 22000:2018 đã đặt ra những yêu cầu về nguồn lực cụ thể, rõ ràng hơn đảm bảo hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hoạt động trơn chu. Điều khoản yêu cầu tổ chức phải xác định và cung cấp đủ các nguồn lực cần thiết, bao gồm nhân sự, cơ sở hạ tầng, môi trường làm việc, các yếu tố được phát triển bên ngoài hệ thống quản lý an toàn thực phẩm và kiểm soát quá trình, sản phẩm hoặc dịch vụ bên ngoài cung cấp. Một hệ thống quản lý được xây dựng trên nền tảng nguồn lực vững chắc sẽ giúp giảm thiểu rủi ro về an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng và nâng cao uy tín thương hiệu.
Nội dung chi tiết ISO 22000 điều khoản 7.1
7.1.1 Yêu cầu chung
Tổ chức phải xác định và cung cấp các nguồn lực cần thiết để thiết lập, áp dụng, duy trì, cập nhật và cải tiến liên tục hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
Tổ chức phải xem xét:
- a) khả năng và những hạn chế của các nguồn lực nội bộ hiện có;
- b) nhu cầu về nguồn lực bên ngoài.
7.1.2 Nhân sự
Tổ chức phải đảm bảo rằng những người cần để thực hiện và duy trì hệ thống quản lý an toàn thực phẩm có hiệu lực đều có năng lực (xem 7.2).
Khi có sử dụng sự hỗ trợ của các chuyên gia bên ngoài để xây dựng, áp dụng, thực hiện hoặc đánh giá hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, thì bằng chứng về thỏa thuận hoặc hợp đồng xác định năng lực, trách nhiệm và thẩm quyền của các chuyên gia bên ngoài phải được lưu thành thông tin dạng văn bản.
7.1.3 Cơ sở hạ tầng
Tổ chức phải cung cấp các nguồn lực để xác định, thiết lập và duy trì cơ sở hạ tầng cần thiết để đạt được sự phù hợp với các yêu cầu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
CHÚ THÍCH: Cơ sở hạ tầng có thể bao gồm:
– đất đai, tàu thuyền, nhà cửa và các công trình phụ trợ,
– thiết bị, bao gồm phần cứng và phần mềm;
– vận chuyển;
– công nghệ thông tin và truyền thông.
7.1.4 Môi trường làm việc
Tổ chức phải xác định, cung cấp và duy trì các nguồn lực để thiết lập, quản lý và duy trì môi trường làm việc cần thiết để đạt được sự phù hợp với các yêu cầu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
CHÚ THÍCH: Môi trường phù hợp có thể là sự kết hợp của các yếu tố về con người và các yếu tố vật lý như: a) xã hội (ví dụ: không phân biệt đối xử, yên ổn, không đối đầu);
- b) tâm lý (ví dụ: giảm áp lực, ngăn ngừa kiệt sức, bảo vệ cảm xúc);
- c) vật lý (ví dụ: nhiệt độ, hơi nóng, độ ẩm, ánh sáng, lưu thông không khí, vệ sinh, tiếng ồn).
Những yếu tố này có thể khác biệt đáng kể tùy thuộc vào sản phẩm và dịch vụ được cung cấp.
7.1.5 Các yếu tố được phát triển bên ngoài hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
Khi tổ chức thiết lập, duy trì, cập nhật và cải tiến liên tục hệ thống quản lý an toàn thực phẩm bằng cách sử dụng các yếu tố phát triển bên ngoài hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, bao gồm PRP, phân tích mối nguy và kế hoạch kiểm soát mối nguy (xem 8.5.4), tổ chức phải đảm bảo rằng các yếu tố được cung cấp:
- a) phát triển phù hợp với yêu cầu của tiêu chuẩn này;
- b) có thể áp dụng được với các đặc điểm, các quá trình và các sản phẩm của tổ chức;
- c) thích nghi đặc biệt với các quá trình và sản phẩm của tổ chức thông qua nhóm an toàn thực phẩm;
- d) được áp dụng, duy trì và cập nhật theo yêu cầu của tiêu chuẩn này;
- e) được lưu thành thông tin dạng văn bản.
7.1.6 Kiểm soát quá trình, sản phẩm hoặc dịch vụ do bên ngoài cung cấp
Tổ chức phải:
- a) thiết lập và áp dụng các tiêu chí đối với việc đánh giá, lựa chọn, giám sát hoạt động và đánh giá lại các nhà cung cấp dịch vụ từ bên ngoài về quá trình, sản phẩm và/hoặc dịch vụ;
- b) đảm bảo truyền đạt đầy đủ các yêu cầu đối với nhà cung cấp bên ngoài;
- c) đảm bảo rằng quá trình, sản phẩm hoặc dịch vụ do bên ngoài cung cấp không tác động xấu đến khả năng đáp ứng nhất quán các yêu cầu của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm;
- d) lưu thông tin dạng văn bản về các hoạt động này và mọi hành động cần thiết từ kết quả của việc đánh giá và đánh giá lại.
Phân tích nội dung điều khoản 7.1 ISO 22000
1. Điều khoản 7.1.1 về Yêu cầu chung
Điều khoản 7.1.1 của ISO 22000:2018 yêu cầu tổ chức xác định và cung cấp đầy đủ các nguồn lực cần thiết để đảm bảo hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS) hoạt động hiệu quả. Nguồn lực phải đảm bảo đáp ứng được các yêu cầu trong việc thiết lập, áp dụng, duy trì, cập nhật và cải tiến liên tục hệ thống. Việc này giúp tổ chức không chỉ xây dựng một hệ thống FSMS phù hợp mà còn triển khai nó một cách thực tiễn, ổn định và linh hoạt trước những thay đổi. Đồng thời, điều khoản này nhấn mạnh rằng các nguồn lực không chỉ nhằm duy trì sự hoạt động hiện tại của hệ thống mà còn thúc đẩy cải tiến để đạt được hiệu quả cao hơn, đảm bảo tính bền vững trong quản lý an toàn thực phẩm.
Khi xác định nguồn lực cho FSMS, tổ chức cần xem xét hai khía cạnh quan trọng. Trước hết, tổ chức phải đánh giá khả năng và những hạn chế của các nguồn lực nội bộ. Điều này bao gồm việc kiểm tra nhân lực hiện có về số lượng, kỹ năng và kinh nghiệm, cũng như cơ sở vật chất, công nghệ và ngân sách sẵn có. Đồng thời, tổ chức cần nhận diện những hạn chế như thiếu chuyên môn, cơ sở hạ tầng không đầy đủ hoặc ngân sách hạn hẹp có thể ảnh hưởng đến việc triển khai hệ thống. Thứ hai, tổ chức cần xác định nhu cầu về nguồn lực bên ngoài nếu nguồn lực nội bộ không đáp ứng được. Các giải pháp như thuê chuyên gia tư vấn, hợp tác với phòng thí nghiệm kiểm nghiệm, hoặc đầu tư vào công nghệ từ các nhà cung cấp bên ngoài sẽ là cần thiết để lấp đầy các khoảng trống, đảm bảo rằng FSMS có thể vận hành hiệu quả và tuân thủ các yêu cầu của tiêu chuẩn.
2. Điều khoản 7.1.2 về Nhân sự
Điều khoản 7.1.2 nhấn mạnh vai trò của nhân sự trong việc đảm bảo hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hoạt động hiệu quả. Theo đó, tổ chức phải đảm bảo rằng tất cả những cá nhân tham gia thực hiện và duy trì hệ thống FSMS đều có đủ năng lực. Năng lực ở đây bao gồm kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm phù hợp với yêu cầu công việc, được đề cập chi tiết hơn trong điều khoản 7.2 của tiêu chuẩn. Điều này đảm bảo rằng các nhân sự trong tổ chức hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của mình và thực hiện tốt các nhiệm vụ liên quan đến an toàn thực phẩm.
Tổ chức cần xác định rõ những cá nhân nào có vai trò quan trọng trong FSMS và đảm bảo rằng họ được trang bị đầy đủ năng lực thông qua đào tạo, huấn luyện hoặc tuyển dụng. Việc phát triển năng lực cho nhân sự là yếu tố then chốt để hệ thống FSMS không chỉ vận hành hiệu quả mà còn có khả năng thích nghi với các thay đổi. Nếu không đảm bảo năng lực nhân sự, nguy cơ xảy ra lỗi trong quy trình hoặc không tuân thủ các yêu cầu pháp lý và tiêu chuẩn là rất lớn.
Trong trường hợp tổ chức sử dụng sự hỗ trợ từ các chuyên gia bên ngoài để thiết lập, áp dụng, thực hiện hoặc đánh giá hệ thống FSMS, điều khoản 7.1.2 yêu cầu phải có thỏa thuận hoặc hợp đồng rõ ràng, trong đó xác định năng lực, trách nhiệm và quyền hạn của các chuyên gia. Thỏa thuận này cần đảm bảo rằng chuyên gia được chọn có đủ chuyên môn, kinh nghiệm phù hợp với nhiệm vụ được giao, đồng thời làm rõ vai trò và phạm vi công việc của họ. Bên cạnh đó, các thông tin liên quan đến thỏa thuận hoặc hợp đồng phải được lưu trữ dưới dạng văn bản, đảm bảo tính minh bạch và khả năng truy xuất khi cần thiết. Việc này giúp tổ chức kiểm soát chất lượng công việc từ các chuyên gia bên ngoài và đảm bảo rằng hệ thống FSMS đáp ứng các yêu cầu tiêu chuẩn một cách hiệu quả và nhất quán.
3. Điều khoản 7.1.3 về Cơ sở hạ tầng
Điều khoản 7.1.3 nhấn mạnh vai trò quan trọng của cơ sở hạ tầng trong việc đảm bảo hiệu quả và sự phù hợp của FSMS. Tổ chức phải đảm bảo cung cấp đầy đủ các nguồn lực để xác định, thiết lập và duy trì cơ sở hạ tầng cần thiết, hỗ trợ cho việc thực hiện các hoạt động liên quan đến FSMS. Điều này bao gồm không chỉ việc xây dựng cơ sở hạ tầng ban đầu mà còn duy trì và cải tiến chúng trong suốt vòng đời hoạt động của hệ thống, nhằm đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn và tạo nền tảng vững chắc để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Để tuân thủ điều khoản 7.1.3, tổ chức cần thực hiện một loạt các bước quan trọng. Trước tiên, cần đánh giá nhu cầu cơ sở hạ tầng, xác định các yếu tố cần thiết dựa trên loại sản phẩm, quy trình sản xuất và yêu cầu cụ thể của tiêu chuẩn FSMS. Tiếp theo, tổ chức phải thiết lập cơ sở hạ tầng, bao gồm đầu tư xây dựng nhà máy, mua sắm thiết bị và triển khai các hệ thống công nghệ thông tin phù hợp. Sau khi cơ sở hạ tầng được thiết lập, cần duy trì và cải tiến thông qua các hoạt động bảo trì định kỳ, sửa chữa, và nâng cấp khi có những thay đổi về công nghệ hoặc yêu cầu mới. Cuối cùng, tổ chức cần quản lý thông tin, ghi chép và lưu trữ đầy đủ tài liệu liên quan đến cơ sở hạ tầng như lịch sử bảo trì, kế hoạch sửa chữa và các thay đổi đã thực hiện để đảm bảo tính minh bạch và khả năng truy xuất thông tin khi cần.
4. Môi trường làm việc
Điều khoản 7.1.4 nhấn mạnh rằng tổ chức phải đảm bảo môi trường làm việc phù hợp để hỗ trợ hiệu quả các hoạt động của FSMS. Môi trường làm việc không chỉ bao gồm các yếu tố vật lý mà còn cả yếu tố con người, tâm lý và xã hội, tất cả đều ảnh hưởng đến khả năng tuân thủ và duy trì các yêu cầu an toàn thực phẩm. Điều này đòi hỏi tổ chức phải xác định, cung cấp và duy trì các nguồn lực cần thiết để tạo ra một môi trường làm việc hỗ trợ sự phù hợp của hệ thống.
Để đáp ứng điều khoản 7.1.4, tổ chức cần thực hiện một số bước quan trọng nhằm đảm bảo môi trường làm việc phù hợp với hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Trước tiên, tổ chức phải xác định môi trường làm việc phù hợp bằng cách đánh giá các yếu tố cần thiết dựa trên đặc thù sản phẩm, quy trình sản xuất và yêu cầu của tiêu chuẩn FSMS. Sau đó, cần cung cấp các nguồn lực cần thiết, bao gồm việc đầu tư vào cơ sở vật chất, thiết bị và các chương trình hỗ trợ nhằm tạo ra điều kiện làm việc tối ưu, chẳng hạn như lắp đặt hệ thống thông gió, kiểm soát nhiệt độ hoặc đảm bảo vệ sinh trong khu vực sản xuất.
Tiếp theo, tổ chức phải duy trì và cải thiện môi trường làm việc thông qua việc kiểm tra định kỳ, đánh giá và thực hiện các biện pháp nâng cấp khi cần thiết để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao. Cuối cùng, tổ chức cần chú trọng đào tạo nhân viên, nâng cao nhận thức về vai trò của môi trường làm việc đối với an toàn thực phẩm, đồng thời hướng dẫn họ cách duy trì các yếu tố xã hội, tâm lý và vật lý một cách tích cực. Những bước này sẽ giúp tổ chức không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn mà còn đảm bảo hiệu quả và an toàn trong toàn bộ quy trình hoạt động.
5. Các yếu tố được phát triển bên ngoài hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
Điều khoản 7.1.5 yêu cầu tổ chức phải đánh giá tính phù hợp của các yếu tố phát triển bên ngoài xem có phù hợp với yêu cầu của điều khoản không, nếu phù hợp mới được áp dụng. Các yếu tố này bao gồm các yếu tố liên quan đến áp dụng các tài liệu vào việc phân tích đánh giá các mối nguy, các chương trình tiên quyết PRPs, kế hoạch HACCP hoặc sử dụng các tư vấn bên ngoài trong việc thực hiện phân tích rủi ro, hoạch định hệ thống… Bên cạnh đó, khi doanh nghiệp áp dụng bất ký yếu tố phát triển bên ngoài hệ thống, doanh nghiệp phải đánh giá xem năng lực của đội ngũ an toàn thực phẩm có phù hợp cho việc áp dụng yếu tố đó không bằng cách chứng chứng minh tính phù hợp của nó.
6. Kiểm soát quá trình, sản phẩm hoặc dịch vụ do bên ngoài cung cấp
Các quá trình, sản phẩm và dịch vụ từ bên ngoài đề cập đến các nhà cung cấp và các công đoạn gia công (outsourcing) mà tổ chức thuê ngoài. Điều này chủ yếu liên quan đến việc kiểm soát quá trình mua sắm và hợp tác với các nhà thầu phụ bên ngoài tổ chức. Mục tiêu của điều khoản này là đảm bảo rằng các nhà cung cấp và nhà thầu phụ cung cấp nguyên liệu, vật tư an toàn, không ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn thực phẩm của doanh nghiệp, từ đó giúp doanh nghiệp thực hiện các công đoạn tiếp theo trong chuỗi cung ứng thực phẩm một cách an toàn.
Việc cung cấp đầy đủ thông tin khi mua hàng rất quan trọng. Tổ chức cần chuẩn bị và truyền đạt thông tin đầy đủ về các sản phẩm thực phẩm trước khi gửi đơn hàng cho nhà cung cấp. Những thông tin này có thể bao gồm: thỏa thuận mua hàng (yêu cầu kỹ thuật sản phẩm, phương thức thanh toán, yêu cầu về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, các yêu cầu pháp lý cần tuân thủ, và các cam kết khác); đơn hàng (số lượng, đơn giá, ngày giao hàng, địa chỉ nhận hàng); kế hoạch dự kiến mua hàng (theo tháng hoặc năm); và các yêu cầu khác mà tổ chức thấy cần thiết. Về phía nhà cung cấp, các quá trình, sản phẩm và dịch vụ mà họ cung cấp phải đảm bảo không gây ra bất kỳ mối nguy tiềm ẩn nào đối với hệ thống quản lý an toàn thực phẩm của tổ chức.
Tầm quan trọng của điều khoản 7.1 ISO 22000
- Đảm bảo sự hiệu quả của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm: Nguồn lực là yếu tố cốt lõi để thực hiện các hoạt động quản lý an toàn thực phẩm. Nếu thiếu hụt hoặc phân bổ nguồn lực không hợp lý, FSMS sẽ không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến những rủi ro tiềm ẩn về an toàn thực phẩm.
- Hỗ trợ phát triển năng lực nhân sự: Điều khoản này yêu cầu tổ chức đảm bảo rằng nhân viên ở mọi cấp độ đều có năng lực phù hợp với vai trò của họ thông qua đào tạo, nâng cao kỹ năng và cung cấp các công cụ cần thiết. Nhân sự được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng sẽ góp phần nhận diện, kiểm soát và giảm thiểu các mối nguy an toàn thực phẩm, đảm bảo sự tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn.
- Đảm bảo tính nhất quán và ổn định của hệ thống: Nguồn lực đầy đủ giúp tổ chức duy trì sự ổn định trong việc thực hiện các quy trình và kiểm soát. Điều này đảm bảo rằng các biện pháp an toàn thực phẩm luôn được thực hiện nhất quán, bất kể sự thay đổi trong quy mô sản xuất hoặc biến động thị trường.
- Tăng cường niềm tin của các bên liên quan: Việc tổ chức đầu tư và quản lý hiệu quả nguồn lực thể hiện cam kết mạnh mẽ với chất lượng và an toàn thực phẩm. Điều này giúp nâng cao niềm tin của khách hàng, nhà cung cấp và các bên liên quan khác. Khách hàng sẽ yên tâm hơn khi lựa chọn sản phẩm của doanh nghiệp khi biết rằng doanh nghiệp đã đạt được chứng nhận ISO 22000 và có một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đảm bảo.
- Hỗ trợ cải tiến liên tục: Nguồn lực là động lực chính thúc đẩy cải tiến liên tục trong hệ thống. Khi có đủ tài nguyên về nhân lực, công nghệ, và tài chính, tổ chức có thể áp dụng các phương pháp mới, nâng cấp hệ thống và đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu thay đổi từ thị trường và pháp luật.
Bài viết trên đây của Intercert Việt Nam đã cung cấp thông tin chi tiết về điều khoản 7.1 ISO 22000. Hy vọng doanh nghiệp đã có thêm thông tin để triển khai tiêu chuẩn ISO 22000:2018 hiệu quả. Nếu Quý doanh nghiệp còn bất cứ thắc mắc nào về dịch vụ chứng nhận ISO 22000, vui lòng liên hệ với Intercert Việt Nam để được hỗ trợ tốt nhất.
Thông tin công ty Intercert Việt Nam:
- Địa chỉ: Tòa Ladeco, 266 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội
- Hotline: 0969.555.610
- Email: sales@intercertvietnam.com
