Trong thế giới kinh doanh hiện đại, trách nhiệm với môi trường không còn là một lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu thiết yếu, đặc biệt tại Việt Nam. Chính phủ đã và đang có những bước đi mạnh mẽ để đảm bảo sự phát triển kinh tế song hành cùng bảo vệ “lá phổi xanh” của quốc gia, ktrong đó phải kể tới Nghị định 40/2019/NĐ-CP.
Văn bản này không chỉ cập nhật các quy định mà còn chỉ rõ những ngành nghề phải áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn quốc tế, cụ thể là TCVN ISO 14001. Bài viết này của Intercert Việt Nam giúp quý doanh nghiệp hiểu rõ hơn về 17 loại hình cụ thể phải xây dựng hệ thống quản lý môi trường. Từ đó có sự chuẩn bị và hành động phù hợp.
Giới thiệu Nghị định 40/2019/NĐ-CP
Nghị định 40/2019/NĐ-CP được ban hành đã tạo ra một sự thay đổi trong cách tiếp cận quản lý môi trường tại Việt Nam. Văn bản này không chỉ đơn thuần là việc sửa đổi hay bổ sung các nghị định cũ, mà nó còn mang tính hệ thống, bãi bỏ những quy định không còn phù hợp và đưa ra những yêu cầu mới, chặt chẽ hơn. Mục tiêu rõ ràng là nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường, đặt ra trách nhiệm cụ thể cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, đặc biệt là những đơn vị có tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm cao.
Việc hiểu rõ nội dung của Nghị định 40/2019/NĐ-CP là bước đầu tiên và quan trọng nhất để doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ pháp luật. Cụ thể, nghị định này nhấn mạnh rằng các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đã đi vào hoạt động, nếu thuộc các loại hình sản xuất công nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và đồng thời là đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), thì bắt buộc phải xây dựng và vận hành một hệ thống quản lý môi trường bài bản. Tiêu chuẩn được Chính phủ chỉ định áp dụng chính là tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 14001.
Thời hạn hoàn thành Hệ thống quản lý môi trường
Một điểm cực kỳ quan trọng mà Nghị định 40/2019/NĐ-CP đề cập là thời hạn hoàn thành việc thiết lập hệ thống quản lý môi trường. Quy định này được đặt ra để đảm bảo các doanh nghiệp có đủ thời gian chuyển đổi và áp dụng, nhưng cũng thể hiện sự quyết liệt của nhà nước trong việc thực thi các chính sách môi trường.
Cụ thể, có hai mốc thời gian chính doanh nghiệp cần nắm bắt:
- Đối với các dự án mới, thời hạn hoàn thành là trong vòng 02 năm kể từ ngày dự án chính thức đi vào vận hành.
- Đối với các cơ sở đã và đang hoạt động tại thời điểm nghị định có hiệu lực, thời hạn chót để hoàn thiện hệ thống là trước ngày 31 tháng 12 năm 2020.
Điều này có nghĩa là, tính đến thời điểm hiện tại, tất cả các doanh nghiệp thuộc diện bắt buộc đều phải có hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 đang vận hành. Việc chậm trễ hoặc không tuân thủ có thể dẫn đến những rủi ro pháp lý không đáng có, ảnh hưởng đến hoạt động và uy tín của doanh nghiệp. Do đó, việc rà soát và đảm bảo tuân thủ là yêu cầu cấp thiết.
Nhận diện 17 ngành nghề trọng điểm cần áp dụng ISO 14001
Vậy, cụ thể những loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nào nằm trong danh sách phải triển khai hệ thống quản lý môi trường theo TCVN ISO 14001? Nghị định 40/2019/NĐ-CP đã liệt kê rõ ràng 17 nhóm ngành sau đây, bao gồm các lĩnh vực có tiềm năng tác động đáng kể đến môi trường:
- Khai thác và làm giàu quặng khoáng sản độc hại.
- Luyện kim; các hoạt động tinh chế, chế biến khoáng sản độc hại; và cả việc phá dỡ tàu biển.
- Sản xuất giấy, bột giấy, cũng như các loại ván sợi công nghiệp như MDF, HDF.
- Sản xuất hóa chất cơ bản, phân bón hóa học (lưu ý là trừ loại hình chỉ phối trộn đơn thuần), và thuốc bảo vệ thực vật hóa học.
- Các hoạt động nhuộm (cho cả vải và sợi) và giặt mài công nghiệp.
- Ngành thuộc da.
- Lĩnh vực lọc hóa dầu.
- Các nhà máy nhiệt điện sử dụng than, sản xuất than cốc, khí hóa than, và các cơ sở điện hạt nhân.
- Hoạt động xử lý và tái chế chất thải; các đơn vị sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.
- Các cơ sở có công đoạn xi mạ hoặc làm sạch bề mặt kim loại bằng các loại hóa chất.
- Sản xuất pin và ắc quy.
- Sản xuất clinker, một thành phần quan trọng của xi măng.
- Ngành chế biến mủ cao su.
- Chế biến tinh bột sắn; sản xuất bột ngọt; bia, rượu, và cồn công nghiệp.
- Ngành chế biến mía đường.
- Chế biến thủy sản và các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm quy mô công nghiệp.
- Sản xuất các loại linh kiện, thiết bị điện và điện tử.
Nếu doanh nghiệp của bạn hoạt động trong một hoặc nhiều lĩnh vực kể trên, việc tìm hiểu và áp dụng ISO 14001 không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn là bước đi chiến lược cho sự phát triển lâu dài.
ISO 14001: Không chỉ là nghĩa vụ mà còn là lợi thế cạnh tranh
Việc triển khai một hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 không nên được nhìn nhận đơn thuần là một gánh nặng hay một nghĩa vụ pháp lý. Thực tế, đây là một khoản đầu tư thông minh mang lại nhiều giá trị gia tăng và lợi thế cạnh tranh đáng kể cho doanh nghiệp. Khi một tổ chức cam kết với ISO 14001, họ đang chủ động kiểm soát các tác động môi trường của mình, từ đó giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa hiệu suất.
Một trong những lợi ích rõ ràng nhất là việc tuân thủ pháp luật, giúp doanh nghiệp tránh được các khoản phạt và rắc rối không đáng có. Bên cạnh đó, việc áp dụng các quy trình quản lý theo ISO 14001 thường dẫn đến hiệu quả sử dụng tài nguyên tốt hơn – từ nguyên liệu, năng lượng đến nước – qua đó giúp giảm chi phí sản xuất một cách bền vững. Doanh nghiệp cũng sẽ giảm thiểu được lượng chất thải phát sinh và chi phí cho việc xử lý chúng.
Quan trọng hơn, việc sở hữu chứng nhận ISO 14001 giúp cải thiện đáng kể hình ảnh và uy tín thương hiệu. Điều này đặc biệt có giá trị trong mắt các đối tác, khách hàng và cộng đồng, những người ngày càng quan tâm đến các vấn đề môi trường. Nó mở ra cơ hội tiếp cận các thị trường khó tính, nơi các tiêu chuẩn xanh là yêu cầu bắt buộc. Đồng thời, việc này còn nâng cao ý thức và sự gắn kết của nhân viên, khi họ cảm thấy tự hào được làm việc cho một tổ chức có trách nhiệm. Cuối cùng, một hệ thống quản lý môi trường hiệu quả giúp doanh nghiệp phòng ngừa và ứng phó tốt hơn với các sự cố môi trường, bảo vệ hoạt động kinh doanh liên tục.
Intercert Việt Nam đồng hành trên hành trình triển khai ISO 14001
Hiểu rằng việc triển khai hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 có thể là một thách thức, đặc biệt với các doanh nghiệp lần đầu tiếp cận, Intercert Việt Nam luôn sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ. Với đội ngũ chuyên gia dày dạn kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc cả về tiêu chuẩn lẫn đặc thù của từng ngành nghề tại Việt Nam, chúng tôi là người hướng dẫn tận tâm.
Chúng tôi mang đến một giải pháp toàn diện, bắt đầu từ việc đào tạo chuyên sâu, giúp đội ngũ của bạn nắm vững kiến thức từ cơ bản đến nâng cao về ISO 14001 và các kỹ thuật quản lý môi trường. Tiếp đó, dịch vụ tư vấn xây dựng hệ thống quản lý môi trường của Intercert Việt Nam phù hợp nhất với quy mô và đặc thù hoạt động của doanh nghiệp bạn, đảm bảo hệ thống được thiết lập không chỉ để đối phó mà còn thực sự vận hành hiệu quả. Trước khi bước vào đánh giá chính thức, dịch vụ đánh giá trước chứng nhận (Pre-audit) sẽ giúp doanh nghiệp tự tin hơn bằng cách chỉ ra các điểm cần cải thiện.
—————————————————————————————————
Như vậy, việc tuân thủ quy định về hệ thống quản lý môi trường ISO 14001, đặc biệt đối với 17 loại hình sản xuất kinh doanh được Nghị định 40/2019/NĐ-CP chỉ rõ, không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là một bước tiến quan trọng hướng tới sự phát triển bền vững. Đây là cơ hội để doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, giảm thiểu rủi ro, nâng cao uy tín và khẳng định cam kết mạnh mẽ với cộng đồng và môi trường. Việc chủ động nắm bắt và thực thi các yêu cầu này sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh không nhỏ trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng.
Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm một đối tác tin cậy để được tư vấn ISO 14001, Intercert Việt Nam luôn sẵn lòng hỗ trợ. Hãy liên hệ với chúng tôi qua số Hotline: 0969.555.610 hoặc Email: sales@intercertvietnam.com để cùng nhau xây dựng một tương lai xanh và bền vững hơn.
